خبر فوری

 
 
چرایی سفر عمران خان ، نخست وزیر پاکستان به عربستان سعودی / نگاهی گذرا بر تحولات منطقه
کد خبر :174111964

14:34 1397/07/04


برچسب ها : آمریکا, افغانستان, پاکستان, جهان, چین, دنیا, عربستان سعودی, هند, هندوستان,

پس از به قدرت رسیدن حزب تحریک انصاف PTI، این حکومت اعلام کرده بود که حداقل تا قبل از 3 ماه آینده، عمران خان، نخست وزیر پاکستان، به خارج از کشور سفری نخواهند داشت؛ اما حال چگونه است که قبل از به اتمام رسیدن نخستین ماه از دولت عمران خان، وی به جده و محمود قریشی به پکن سفر کردند؟


به گزارش راز نیوز به نقل از دان ، پس از به قدرت رسیدن حزب تحریک انصاف PTI، این حکومت اعلام کرده بود که حداقل تا قبل از 3 ماه آینده، عمران خان، نخست وزیر پاکستان، به خارج از کشور سفری نخواهند داشت؛ اما حال چگونه است که قبل از به اتمام رسیدن نخستین ماه از دولت عمران خان، وی به جده و محمود قریشی به پکن سفر کردند؟ علاوه بر آن قبل از سفر این مقامات پاکستانی به جده و پکن، وزیر امور خارجه آمریکا مایک پومپیو به همراه فرمانده کل ارتش آمریکا جوزف دانفورد به پاکستان سفر کردند و پس از بازگشت از پاکستان ابراز رضایت نیز کردند.!

پس از آمدن مایک پومپیو به پاکستان، سفر عمران خان نخست وزیر پاکستان و شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه به جده و پکن نشان دهنده ی تغییرات مهم استراتژی در منطقه است. پیش از سفر عمران خان به جده ، عربستان سعودی درصدد دادن بسته های امدادی، دادن نفت به عنوان قرض و یا ارزان تر و دادن قرض هنگفت به پاکستان از جانب بانک بین المللی اسلامی از اقدامات و هدایای عربستان سعودی به پاکستان، می‌توان برشمرد اما این قضایا و اخبار پس از سفر عمران خان به جده به چشم نمی خورد.

فواد چودھری وزیر اطلاعات پاکستان پس از بازگشت از جده، از شمولیت عربستان سعودی در قرارداد CPEC خبر داد، اما وی از دادن اطلاعات بیشتر گریزان بود.
عبدالرزاق داؤد، مشاور تجارتی نخست وزیر پاکستان، طی تویتی خبر داده بود که، عربستان سعودی علاوه بر سرمایه گذاری در بندر گوادر پاکستان، به مبلغ 22 میلیارد دلار، شهر نفتی نیز خواهد ساخت.
برای این منظور شاه سلمان کمیته ای تشکیل داده است . این کمیته در ماه اوت به پاکستان سفر خواهد کرد. مشمول شدن عربستان سعودی در قرار داد CPEC، به همان سادگی که در انظار عمومی دیده میشود، نیست. این درحالی است که درسال 2016، ایران و عربستان خواستار عضویت در پروژه CPEC بوده اند. نواف سعید احمد المالکی، سفیر عربستان سعودی در مصاحبه تلویزونی این راز را فاش کرده بود.

افزایش پیشرفت منطقه به مدت یک ماه پس از به قدرت رسیدن عمران خان در آسیای جنوبی، حاکی از تسلط اتحادیه هایی جدید و تازه تاسیس شده در منطقه است.عمل تشکیل اتحادیه های جدید از زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ آغاز شده است. که این تشکیلات با لبریز شدن پیمانه صبر و تحمل آمریکا شدت یافته است.

رئیس جمهور آمریکا دونالد ترامپ براساس سیاست های این کشور در آسیای جنوبی، از نخستین روز سال جاری، بودجه ائتلاف نظامی پاکستان را قطع کرده بود. آمریکا این منطقه (آسیای جنوبی) را در امور حکومتی خود با عنوان '' فرماندهی اقیانوس آرام '' خطاب می‌کرد اما اکنون آن را به '' فرماندهی هند _ اقیانوس آرام '' تغییر داده است. این دو نشان روشن از تغییر اولویت ها و اتحادیه های آمریکا در آسیای جنوبی است.

نفوذ چین در منطقه درحال افزایش است. پکن در سال 2013 برای غلبه بر اقتصاد جهان پروژه '' کمربندی و جاده '' را معرفی کرده بود که تاکنون 71 کشور عضو این پروژه شده اند. آمریکا این پروژه چین را خطری برای منافع خود تصور می‌کند، این درحالی است که براساس این پروژه، اتحادیه ها و بخش های جدیدی در جهان، درحال شکل گیری هستند. آمریکا برای استمرار فشار بر چین، باوجود آنکه هند در گذشته از بهترین متحدان اروپا به شمار می آمده است را به عنوان استثنا و برای رسیدن به اهداف خود ، روابط خود را با این کشور افزایش داده است. به همین دلیل، واشنگتن نیز پروژه اتمی هندوستان را نادیده گرفت. آمریکا، هندوستان را برای امضاء بر قرار داد NPT، نیز هیچ گاه مجبور نکرده بود.

پس از جنگ سرد اکنون آمریکا در جنگ تجارتی نیز پاکستان را رها کرده و هندوستان را به عنوان شریک نظامی و اقتصادی انتخاب کرده است. نفوذ هندوستان نیز به دلیل پروژه '' کمر بندی و جاده '' در منطقه درحال کاهش است. هندوستان از گذشته نیز از دور زدن این کشور توسط چین نگران بوده است، اما اکنون این هراس هندوستان به واقعیت دست یافته است.

چین در سال 2011 موفق به تاسیس سفارتخانه خود در مالدیو شد و درعین حال ظرف مدت کوتاهی هند را از آنجا بیرون راند.چین با مالدیو قراردادی مبنی بر تجارت آزاد را امضاء کرده بود و در پایتخت این کشور در حال انجام پروژه هایی است. عبدالله یامین رئیس جمهور مالدیو تمایل خاصی به کشور چین دارد. کشور نپال نیز به دلیل وضعیت اقتادی ضعیف دهلی نو، متمایل به سمت چین شده است.

در دهه 90 میلادی، کشورهای کوچک منطقه به دلیل نبودن گزینه ای دیگر متمایل به جانب کشور هند بوده اند. هندوستان نیز به دلیل قدرت و بزرگ بودن کشورش، کشورهای کوچک را از لحاظ فرهنگی و غیره زیر سلطه خود نگاه می‌داشت، درحدی که حتی بر سیاست های خارجی این کشورها نیز موثر واقع میشده است. سه کشور به گفته هند، نشست سران کشورها در اسلام آباد را تحریم کرده بودند.

چین از زمانی که انزوای خود را به پایان رسانده است، به گزینه ای برای کشورهای کوچک منطقه تبدیل شده است. اقتصاد 15 تریلیون دلاری چین توانسته است به کشورهای کوچک تخفیف دهد و مهم تر از آن درعوض این تخفیف و کمک چیزی از آنان نخواسته است. سیستم سیاسی چین به دلیل تک حزبی بودن ضامن سیستم سیاسی است اما حضور احزاب و دولت های گوناگون در هند مانع از اجرایی کردن تعهدات این کشور می‌شوند.

از اقدامات مهم هندوستان می‌توان به اجرای پروژه هایی در افغانستان و سرمایه گذاری در بندر چابهار ایران اشاره کرد. هند باوجود جذب کردن همدردهایی در افغانستان این را می‌داند که امنیت افغانستان بدون پاکستان ناممکن است.

سرمایه گذاری هند در بندر چابهار و خرید نفت از ایران باعث عمیق تر شدن دوستی این دوکشور شده است اما پس از اعمال تحریم های جدید آمریکا در نوامبر سال جاری بر ایران ،ایران نمی تواند تنها به فروش نفت به هندوستان اکتفا کند و به کمک خواهی از چین خواهد رفت. این درحالی است که روابط دوکشور چین و ایران از اکنون روبه افزایش و بهبودی بوده و چین اعلان به خرید نفت از ایران کرده است.

درگذشته چین، اهمیتی برای کشورهای عربی قائل نبوده است اما اکنون آن را به عنوان مهم ترین بازیکن در این زمینه می توان مشاهده کرد. با این وجود اگر آمریکا به این نکات توجه نکند بزودی شاهد نفوذ چین در کشورهای عربی و استفاده از هرج و مرج حاکم بر این کشورها به نفع خود از جانب چین خواهد بود.

درگذشته آمریکا از خریداران نفت از کشورهای عربی بوده است. اما پس از خودکفایی در استخراج نفت و مسائل آن شاهد آن هستیم که چین به عنوان بزرگترین خریدار نفت از کشورهای عربی به چشم می‌خورد. چین تنها از کشورهای محدودی نفت خریداری نمی‌کند بلکه حتی از آفریقا نیز نفت را خریداری می‌کند، بااین وجود چین به بزرگترین خریداران نفت از، عربستان سعودی، ایران و عراق تبدیل شده است.

افزایش ضرورت خرید نفت باعث نزدیک شدن کشورهای عربی به پکن شده است. پس از تبدیل شدن چین به بزرگترین خریدار نفت در منطقه، اثر و نفوذ این کشور نیز در منطقه افزایش یافته است. به عنوان مثال می توان به تهدید چین به عربستان سعودی نسبت به افزایش قیمت نفت از جانب سعودی اشاره کرد. چین گفته بود که درصورت عدم قیمت مناسب در فروش نفت از جانب سعودی، از این کشور نفت نخواهد خرید. چین علاوه بر خرید نفت از کشورهای عربی، به سرمایه گذاری نیز مشغول است.

کشورهای عربی درحال حاضر علاوه بر فروش نفت ، به دنبال برنامه ای برای تقویت اقتصاد و معیشت خود هستند. عربستان سعودی و اردن در حال حاضر درپی متصل کردن پروژه های خود به پروژه بزرگ چین به نام '' کمربندی و جاده '' هستند. چین در سال 2017 قراردادی به مبلغ 65 میلیارد دلار در بخش های نفت، انرژی جایگزین و فضا را با عربستان سعودی امضاء کرده بود. این قرار داد در طی سفر شاه سلمان به پکن، امضا شده بود.

چین و مصر نیز درحال کار بر پروژه ای مشترک هستند. چین در عمان نیز طرحی باعنوان شهرک صنعتی عمان به مبلغ 10.7 میلیارد دلار را راه اندازی کرده است که گفته می‌شود این شهرک روزانه قادر به پالایش 2 میلیون و 35 هزار بشکه نفت خواهد بود.

چین علاوه بر فعالیت در پروژه های اقتصادی در کشورهای عربی، درحال افزایش روابط خود با ایران و اسرائیل نیز است. چین باوجود اعمال تحریم های آمریکا علیه ایران، توسط اداره مالیاتی خود با نام CITIC، خط اعتباری به ارزش 10 میلیارد دلاری را با ایران باز کرده است. حجم تجارت ایران و چین در سال 2017 از 37 میلیارد نیز عبور کرده بود. درماه نوامبر سال جاری تحریم های جدیدی عليه ايران اعمال خواهد شد، اما با این وجود نیز پکن درحال افزایش روابط اقتصادی خود با ایران است.

اکنون پیوند چین با کشورهای عربی تنها محدود به اقتصاد نبوده و این کشور در درگیری‌های منطقه ای نیز دخالت می‌کند. چین،به حمایت خود از بشار اسد ادامه می‌دهد. مقامات رژیم صهیونیستی و فلسطین را به مذاکراتی صلح آمیز دعوت کرده است. کشتی نیروی دریایی چین درحال گشت زنی در آب‌های هرمز و کانال سوئز است. چین با ایران رزمایش مشترک دریایی نیز داشته است. چین، قرارداد ساخت هواپیماهای بدون سرنشین برای عربستان را نیز امضاء کرده است. چین برای کشورهای عربی به عنوان عرضه کننده بهترین و ارزانترین سلاح ها نیز به شمار می‌رود.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، با عدم حل و فصل کردن مسئله فلسطین باعث ایجاد اضطراب در خاورمیانه شده است. بستن کمک های اداره مهاجرین فلسطینی از جانب دولت آمریکا در سال جاری باعث ایجاد سوءظن نسبت به اهداف واشنگتن است. طعنه های ترامپ به کشورهای عضو ناتو به دلیل عدم پرداخت هزینه های دفاعی، موجب تضعیف متحده نظامی خواهد شد، که این مورد باعث شده است تا کشورهای عضو ناتو، به فکر فرو روند.

 

پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا یک سیستم و نظام جهانی تأسیس کرده بود، اما اکنون خود تیشه به ریشه آن می‌زند. کارشناسان امور سیاسی جهان اکنون در پی پاسخ به سوالی هستند، که آیا در دور ریاست جمهوری ترامپ، جهان مجددا به نظام جنگلی باز خواهد گشت؟!
نظامی که در آن کشورها بر سر منافع خود جنگ خواهند کرد، نژاد پرستی مجددا به اوج خود خواهد رسید و دنیا به سوی سیستم قبیله ای بازخواهد گشت.

سیستم تشکیل شده در 70 سال گذشته موجب اقتدار و رهبری آمریکا بر جهان شده بود، اگر این نظام و سیستم سقوط کند، آمریکا متحمل ضرری غیر قابل جبران خواهد شد. این خطر از جانب خاورمیانه و کشورهایی همچون : روسیه و چین نیز شدت خواهد یافت. افزایش نژاد پرستی در اروپا نیز می تواند باری دیگر این منطقه را به دوره 1930 بازگرداند. بریگزیت 'BREXIT' نیز مظهری از این نژاد پرستی است.

با وجود تغییراتی در آسیا و حلقه های ناتو، مایک پومپیو وزیر امور خارجه آمریکا به همراه جوزف دانفورد فرمانده کل ارتش آمریکا در ماه جاری به اسلام آباد پاکستان سفر کردند. مایک پومپیو در این سفر خود با مقامات عالی رتبه پاکستان دیدار و از ادامه و بهبودی روابط مابین دوکشور ابراز امیدواری کرد و گفت که آمریکا از پاکستان چه توقعاتی دارد.


توقعات آمریکا از پاکستان درمورد افغانستان مسئله جدیدی نیست اما نکته اصلی این است که در حال حاضر آمریکا مجبور به خروج با شرافت و عزتمندانه از افغانستان است، به همین دلیل زلمی خلیل زاد را وارد این میدان کرده است. از وظایف اصلی زلمی خلیل زاد در افغانستان این است که طالبان را قانع کند تا بر میز مذاکرات با دولت افغانستان بنشیند و با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری موفقی در افغانستان ، زمینه را برای خروج آمریکا مهیا سازد.

مایک پومپیو پس از اسلام آباد پایتخت پاکستان به دهلی نو / هندوستان سفر کرد که در این سفر توافقنامه ای مبنی بر قادر بودن هند بر خرید اسلحه های جدید و حساس از آمریکا امضاء شد. نیروهای نظامی دوکشور به همراه یکدیگر، هم تمرینات و هم رزمایشی را برگزار خواهند کرد . علاوه بر آن ، آمریکا به هند کمک خواهد کرد تا هواپیمایی حرفه ای بسازد. مایک پومپیو در این سفر گفت، هند که از خریداران نفت ایران است ما آنرا مستثنی قرار می‌دهیم، اما هند نیز موظف است تا خرید نفت از ایران را به حداقل مقدار ممکن برساند.

فورا پس از سفر وزیر امور خارجه آمریکا، وانگ ژی، وزیر امور خارجه چین به پاکستان سفر کرد. وی در این سفر خود علاوه بر شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان، با نخست وزیر و فرمانده کل ارتش پاکستان نیز دیدار و گفت و گو کرد. پس از سفر وزیر امور خارجه چین، نخست وزیر پاکستان به جده و فرمانده کل ارتش پاکستان به پکن سفر کردند. با سفر رئیس کل ارتش پاکستان به پکن، مسئله CPEC در سر فهرست قرار داشت اما علاوه بر آن درمورد افزایش روابط نظامی دوکشور چین و پاکستان نیز گفت‌و گو شد. در این گفت و گو یکی از افسران عالی رتبه ارتش چین، روابط و همکاری نظامی دوکشور را از مهم ترین اقدامات بر شمرد.

عمران خان نخست وزیر پاکستان در طی مصاحبه ای با یکی از روزنامه های سعودی گفت : درصورت حمله حوثی های سرکش ( انصار الله یمن) به عربستان، پاکستان درکنار عربستان خواهد بود. (اطلاعات تکمیلی از این خبر دردست نیست .)
وی افزود : دفاع از مقامات مقدسه (حرمین شریفین )از مواضع همیشگی پاکستان بوده است اما پاکستان از دخالت در درگیری های منطقه ای همیشه گریزان بوده است.

چین اکنون با برقراری توازن در روابط خود مابین ایران و عربستان سعودی، موجب شده است که هیچ کدام از این دوکشور از روابط چین بادیگری شکایتی نداشته باشند. گفته می‌شود که ایران از عضویت عربستان سعودی در پروژه CPEC نگران است، اما این خبر جز توهم و خیال چیز دیگری نیست. این درحالی است که امکان دارد ایران به نحوی، خود از اعضای CPEC شود.

گفته شده که اختتام پروژه '' کمربندی و جاده '' که از سال 2013 شروع شده است، در سال 2049 خواهد بود. این پروژه در چه حدی موفق خواهد بود، باید برای دیدن نتیجه این پروژه حداقل 30 سال صبر کرد. اما این درحالی است که با شروع این پروژه ، تاثیر بسزایی در منطقه داشته است.

ارسال نظر

 
1