یک نوجوان با یک چشم، اسلحه خودکار به دست در حال نگهبانی روبروی درب اصلی مدرسه در حومه اسلام آباد پایتخت پاکستان بود.

یکی از مسئولین داخل مدرسه گفت: " گفته می شود که کنترل اینجا در دست جیش محمد است." جیش محمد یعنی همان گروه تروریستی که چندی پیش مسئولیت حمله به نظامیان هند در کشمیر اشغالی را بر عهده گرفته بود.

البته اساتید این مدرسه ادعا کردند اتهامات در مورد این مدرسه دروغ است. و در حقیقت این یک مدرسه اسلامی مانند سایر مدارس است. اما صحنه چیز دیگری را بیان می کرد.

عکس سلاح های گوناگون در پوستر پشت استاد بر دیوار نصب شده بود. همچنین شعار های نوشته شده زیر تصویر داستان تاریخی اسلام را حکایت می کرد. بر درب خارجی مسجد که به کوچه خاکی باز می شد یک پوستر راهپیمایی برای حقوق مردم کشمیر آویزان بود. این پوستر با زمینه سیاه و سفید پرچم جیش محمد چاپ شده بود که از مردم خواستار شرکت پرشور در راهپیمایی را داشت.

در چند روز گذشته، دولت پاکستان بیش از هزاران مدرسه و ساختمان های گروهای تروریستی را تحت کنترل خود گرفته است. به گفته منابع دولتی مدیریت این مدارس در دست سازمان های تروریستی اعم از جیش محمد بود.

مسعود اظهر بنیانگزار جیش محمد و برادش به همراه چندین افراد توسط نیروهای امنیتی دستگیر شدند. اما تاکنون هیچ یک از سازمان های امنیتی با مدرسه موجود در حومه اسلام آباد تماس نداشته اند. مسعود اظهر از سال 2016 میلادی در حصار نیروهای امنیتی پاکستان است. با این وجود در طول این دوره، وی پیام های صوتی متعددی را برای طرفدارانش ارسال کرده است.

شهریار آفریدی وزیر کشور اعلام کرد:" هدف ما این است که از سرزمین پاکستان، به هیچ کشور دیگری آسیب نرسد." وی در ادامه تاکید کرد: اقدامات علیه گروهای تروریستی تحت فشارهای خارجی صورت نگرفته است این برنامه را مقامات پاکستان از پیش برنامه ریزی کرده بودند.

اما در گذشته، زمانی که پاکستان بین کشورهای بین المللی انگشت نما می شد. بارها اعلام عملیات برخلاف گروه های تروریستی را کرده است. اما پس از مدتی به دلیل نبود اسناد کافی، مدارس و مساجد را به صاحبان پیشن خود باز گردانده است.

در نتیجه برخی افراد این عملیات دولت پاکستان علیه گروهای تروریستی را با عینک شک و تردید نگاه می کنند و می پرسند آیا پاکستان اکنون برای نابودی گروهای تروریستی علیه هند قاطعانه عمل می کند؟ این در صورتی است که مقامات هند اظهار کردند پیش از این، حرکت نمادین پاکستان را بارها مشاهده کرده ایم.

چند سال پیش زمانی که مسعود اظهر در زندان هند بود برخی از طرفداران مسعود اظهر یک هواپیمای هند را ربودند که موجوب آزادی مسعود اظهر شد. وی پس از آن در سال 2000 جیش محمد را تأسیس کرد.

به گفته احمد رشید تحلیلگر سیاسی در روزهای اول، مبارزان جیش محمد بسیار آموزش دیده و پرشور بودند. در آن زمان ظاهرا جیش محمد هیچ ارتباطی با دولت پاکستان نداشت. هند هم هیچ واکنش واضحی برای پاسخ دادن به این حملات جهادی نداشت. به همین دلیل پاکستان موفق به حفظ عناصر عملیاتی خود در این زمینه شد.

علاوه بر جیش محمد، در مورد لشکر طیبه گفته شده که آن هم تحت حمایت سازمان های امنیتی پاکستان است.

پس از حملات 11 سپتامبر در آمریکا، زمانی که توجه جامعه بین المللی به گروهای جهادی متمرکز بود پاکستان این دو گروه تروریستی را به لیست سیاه اضافه کرد. در صورتی که بر خلاف رهبران این گروه ها هیچ اقدامی صورت نگرفت و رهبران این گروه ها با نام های جدید شروع به فعالیت کردند. پس از آن لشکر طیبه با نام جدید جماعت الدعوه بر سرکار آمد و مسئولین این گروه ادعا کردند که ما یک سازمان جداگانه هستیم.

در روابط بین دولت پاکستان و گروه های تروریستی در سال 2007 میلادی پس از عملیات های متعدد تروریست ها علیه ارتش پاکستان به شدت فاصله افتاد.

مسعود اظهر در دهه 1990 میلادی به عنوان رهبر گروهای تروریستی در افغانستان و کشمیر معروف شد.

پس از آن گروه های تروریستی به 2 گروه تقسیم شدند که یک گروه مخالف و دیگری موافق پاکستان بود. گروهای مخالف پاکستان توسط عملیات های تروریستی جان هزارن شهروند و نیروهای امنیتی پاکستان را گرفتند. در حالی که گروه حامی پاکستان تمرکز جنگی خود را علیه ارتش آمریکا در افغانستان و ارتش هند در کشمیر اشغالی قرار داده بودند.

زمان این تقسیم رهبران جماعت الدعوه و جیش محمد در گروه حامی پاکستان بودند. اما افراد عضو این گروه، بر خلاف رهبران خود در گروه های مخالف پاکستان نیز حضور داشتند. بخصوص تروریست های گروه جیش محمد، گروه خود را ترک کرده و به گروه مخالف پیوستند.

به گفته یکی از فرماندهان گروه مخالف پاکستان بسیاری از تروریست های جیش محمد بر خلاف دولت پاکستان برای جهاد همکاری کردند که پس از مدتی بسیاری از آنان از همکاری دست بردار شدند. وی در ادامه افزود بسیاری از افراد جیش محمد به طالبان و القاعده پیوستند.

گروهای مخالف دولت پاکستان توانستند تا حدی کمر نیروهای امنیتی پاکستان را بشکنند. طبق تحقیقات موسسه مطالعات صلح پاکستان در سال 2013 میلادی 2500 حوادث تروریستی رخ داد اما این آمار در سال 2018 میلادی به 595 حوادث تروریستی کاهش یافت.

اما با گروه های جیش محمد و جماعت الدعوه که حامی دولت پاکستان هستند و بر خلاف هند عملیات تروریستی انجام می دهند چه باید کرد؟

به گفته منابع گوناگون جیش محمد در سال 2016 در کشمیر اشغالی دو عملیات تروریستی بزرگ انجام داده اما مقامات هند ادعا می کنند که حمله 2008 به شهر بمبئی توسط حافظ سعید صورت گرفته است. حافظ سعید این اتهام دولت هند را رد کرده است.

در آن زمان گفته شد که تروریست ها از پشتیبانی سازمان اطلاعاتی پاکستان برخوردار بودند. در صورتی که سازمان اطلاعاتی پاکستان این اتهام را رد کرد. با این حال رسیدگی به پرونده تروریستهای دستگیر شده بسیار کند بود.

به نظر می رسد که این گروه های تروریستی اکنون مانع در راه عمران خان نخست وزیر پاکستان هستند. زیرا وی بارها اعلام کرده که خواستار بهبود روابط با هند است. شاید نگرانی عمران خان نخست وزیر پاکستان این است که در صورت عدم اقدام قاطعانه بر خلاف گروهای تروریستی، پاکستان در لیست خاکستری "نیروی کاری عملیات مالی" افزوده شود.

چالشی که دولت پاکستان پیش رو دارد این است که اگر دولت قاطعانه با گروه های تروریستی جیش محمد و جماعت الدعوه برخورد کند این گروهای تروریستی می توانند بر خلاف دولت پاکستان دست به اقدام تروریستی بزنند که پاکستان بار دیگر در آتش تروریستی خواهد سوخت.

به همین دلیل افسران و تحلیلگران ارتش پاکستان در سال گذشته تصور کردند که برخی از گروهای تروریستی را به "جریان اصلی" وصل کنند. چندی پیش از این حافظ سعید موسس گروه تروریستی جماعت الدعوه(لشکر طیبه)  یک حزب سیاسی درست کرد. اما این حزب در انتخابات شکست خورد و قادر نشد حتی یک نماینده خود را در مجلس ملی پاکستان قرار دهد. از این نظر دولت با جماعت الدعوه نسبت به جیش محمد راحت تر می تواند مذاکرات خود را آغاز کند.

حافظ سعید طی چند سال پیش توسط سازمان های خیریه و مراکز آمبولانس محبوبیت خود را نزد مردم افزایش دهد. اکنون کنترل این سازمان ها را دولت پاکستان بر عهده گرفته است.

به گفته عامر رانا تحلیلگر معروف ادعا کرد طرفداران حافظ سعید علیه اقدامات دولت پاکستان هیچگونه مقاومت یا پاسخ علیه دولت پاکستان نخواهند داد. جماعت الدعوه نیز اعلام کرد که این موضوع را به دادگاه خواهیم کشاند.

عامر رانا تحلیلگر معروف اظهار کرد: برخلاف جماعت الدعوه، مقامات پاکستان از اقدامات خشونت آمیز جیش محمد ترس دارند. پیش از این در سال 2002 میلادی زمانی که دولت، جیش محمد را به لیست سیاه اضافه کرد گروهی از جیش محمد جدا شده و هدف ترور پرویز مشرف را داشت.

در روز های اخیر طی یک نشست فرماندهان ارتش پاکستان با رهبران سیاسی، فرماندهان نظامی خاطر نشان کردند با گروهای تروریستی مبارزه خواهند کرد. همچنین فرماندهان ارتش پاکستان اظهار کردند این گروه های تروریستی به تعدادی زیاد هستند که علیه تمام این گروها نمی توان با استفاده از قدرت آنها را نابود کرد. به همین دلیل بهتر است چند تن از این گروها را به "جریان اصلی" وصل کنیم.

پیشنهادهای که به دولت ارائه شده شامل ایجاد مراکز مبارزه با تروریسم و ارائه اشتغال برای این افراد است. علاوه بر این یک پیشنهاد عجیب داده شد که طبق این پیشنهاد افراد تروریست را به عنوان قدرت نیمه نظامی (شبه نظامی) استفاده کنند.

یکی از سیاستمداران ارشد پاکستان گفت: در حال حاضر ایده استفاده از افراد تروریست در مرزهای کشمیر در حال رشد است. اما استفاده از این افراد به ضرر پاکستان خواهد بود زیرا سازمان های حقوق بشر از ظلم های هند بر خلاف مسلمانان در کشمیر اشغالی چشم پوشی خواهند کرد. وی در ادامه افزود پاکستان تاحد ممکن بر خلاف تروریست ها از قدرت استفاده نخواهد کرد.

دولت پاکستان با اقدام کنترل و در دست گرفتن مدارس و مساجد گروه های ترویستی میتواند خود را در تیتر های مثبت اخبار جای دهد اما مهم این است که دولت پاکستان در آینده چه اقدامی  خواهد داشت؟

آیا اقدام قانونی برخلاف گروهای تروریستی صورت خواهد گرفت؟ آیا از اقدامات این گروها در خارج از مرز جلوگیری می شود؟ آیا هدف اصلی پیوستن به "جریان اصلی" گروهای تروریستی به آرامی مسیر خشونت آمیز خود را ترک خواهند کرد؟ یا این که این مراحل فقط برای قانونی جلوه دادن گروهای تروریستی است؟

دولت پاکستان سال گذشته کنترل یک مدرسه در حومه اسلام آباد را از جماعت الدعوه صلب کرد و برعهده گرفت. در صورتی که اساتید و کارمندان سابق هنوز در مدرسه مشغول کار اند. به گفته منابع محلی هزینه این مدرسه اکنون برعهده دولت است که پیش از این توسط کمک های مالی مردمی صورت می گرفت. اما نگهبان درب اصلی با اسلحه ای که روی آن اسم جماعت الدعوه حکاکی شده است در حال نگهبانی است.

لازم به ذکر است تمامی این عملیات های ضد تروریستی دولت پاکستان صرفاً علیه گروه های تروریستی واقع در شمال پاکستان است تا کنون هیچ اقدام جدی توسط پاکستان علیه جیش الظلم (جیش العدل) صورت نگرفته است.