اسلام آباد: به گزارش راز نیوز| براساس گزارش رسانه های پاکستان، توافقی میان آمریکا و طالبان مورخ 29 فوریه 2020 برابر 10 اسفند سال 1398 در دوحه پایتخت قطر به امضاء رسیده بود، براساس این توافقنامه نیروهای خارجی در بازه زمانی 14 ماهه تا قبل از ماه مه 2021 از افغانستان خارج می شوند و تعهد دوم آمریکا این بود که پنج هزار زندانی طالبان آزاد و از فهرست سیاه سازمان ملل خارج می شوند. براساس گزارش، زلمی خلیل زاد نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان این وعده ها را بر مبنای سه فریضه ارائه کرده بود که یکی از آنها کاهش خشونت طالبان است. دومین مورد این بود که ضمن قطع روابط با القاعده و دیگر سازمان های مشابه، به آنها استفاده از خاک افغانستان برای عملیات داده نخواهد شد و سومین مورد آن است که از طریق مذاکرات بین افغانها طی چهارده ماه دولتی قابل قبول تمامی طرف های افغان ایجاد می شود. اما عملا چه شد؟

هرچند زندانیان طالبان آزاد و اسامی آنها از فهرست سیاه خارج شد، اما کاهش خشونت در این حد است که تنها طالبان و آمریکا علیه یکدیگر عملیات انجام نمی دهند، اما از طرفی جنگ بین افغانها ادامه داشت و دارد. مذاکرات بین افغانها نیز که قرار بود طی چند روز آغاز شوند، با گذشت چند ماه آغاز شدند و پس از مذاکرات چند ماهه تنها در زمینه موضع توافق صورت گرفت و بعید به نظر می رسد که طالبان و تیم مذاکرات افغانستان در چهار ماه باقیمانده در زمینه دولت به توافقی برسند.

موضع طالبان این است که ضمن تحویل دولت به آنها، دولت امارت اسلامی ایجاد شود و عناصر سیاسی موجود در کابل به عضویت آن درآیند. از طرفی دولت کابل معتقد است که دولت آنها دولتی قانونی است و طالبان به بخشی از دولت درآیند. بدیهی است که نه دولت افغانستان آماده این امر خواهد بود و نه طالبان می توانند تقاضای دولت افغانستان را بپذیرند، بنابراین به نظر نمی رسد این توافق طی چهار ماه باقیمانده نیز نهایی شود.

بنابراین درحال حاضر آمریکا با مشکل مواجه شده است، اگر او طبق توافق نیروهای خود را از افغانستان خارج سازد و افغانستان را در همان حال نابسامان رها کند، نه تنها متهم به فرار مانند اتحاد جماهیر شوروی خواهد شد، بلکه مسئول فاجعه های آینده نیز خواهد بود. توافق دوحه موجب افزایش روحیه طالبان شده است، و با آزادی هزاران جنگجوی باتجربه وارد صفوف طالبان شده اند و درصورت خروج آمریکا می توانند گذشته را مجددا اجرا کنند. راه حل دوم آن است که دولت بایدن رئیس جمهور جدید ایالات متحده آمریکا توافق با طالبان را برهم زند که در این صورت نیز آمریکا با رسوائی مواجه خواهد شد زیرا این توافقنامه توسط کشورهایی مانند روسیه، چین و پاکستان و همچنین سازمان ملل تصویب شده است. از طرفی برای بایدن فرستادن مجدد ارتش به افغانستان امکان پذیر نیست، بنابراین دولت آنها اکنون تنها چهارماه فرصت دارد تا با دولت افغانستان و طالبان به توافق برسد و برای این کار آمریکا تمام فشار خود را به پاکستان و دولت افغانستان وارد می کند. آمریکا ایده دولت موقت مشتمل برا افراد قدرتمند سیاسی نشسته در کابل دولت افغانستان و طالبان را مطرح کرده است، اما به صورت شفاف این درخواست را مطرح نکرده است، تنها به تمامی جناح ها این پیام ارسال شده است تا آنها میسر را برای دولت موقت هموار سازند.

حامد کرزئی رئیس جمهور اسبق افغانستان، عبدالله عبدالله، گلبدین حکمتیار و افغانهای خارج از دولت نیز موافق با دولت موقت هستند، اما اشرف غنی رئیس جمهور فعلی افغانستان موافق نیست. اشرف غنی در مورد موضع قبلی خود قاطع است و چنان مخالف این ایده است که حتی با زلمی خلیلزاد طی سفر اخیرش به کابل، از دیدار با او امتناع ورزید.

همچنین آمریکا درحال وارد آوردن فشار بر پاکستان است تا طالبان را به پایان خشونت و تمامی قدرت ها را به ایجاد دولت موقت راضی کند. به همین منظور طی یک ماه گذشته هیئت طالبان افغانستان و حزب وحدت اسلامی افغانستان به اسلام آباد سفر کرده و با مقامات ارشد نظامی و سیاسی پاکستان دیدار انجام دادند. درحالیکه اشرف غنی از پاکستان خواستار راضی کردن طالبان برای آتش بس و بخشی از دولت افغانستان، است.

گفتنی است چند روز گذشته به همین منظور هیئت طالبان افغانستان به رهبری ملابرادر به اسلام آباد دعوت شده بود، اما طالبان نه تنها برای عضویت در دولت افغانستان، بلکه به عضویت به عنوان بخشی از دولت موقت نیز آماده نیست و رضایت نداد. به همین ترتیب آنها آتش بس قبل از حل اراده خود را مرگ جنبش خود می دانند.

در ادامه این گزارش در خصوص علت آنکه پاکستان نمی تواند بیش از این به طالبان فشار وارد کند، بیان شد: زیرا اکنون حمایت های روسیه، چین، ایران و بسیاری از کشورهای دیگر برای آنها وجود دارد. دومین مشکل عملی طالبان این است که همه آنها در یک میسر قرار ندارند، به عنوان مثال، تیم مذاکره کننده قطر شکایت دارد که فرماندهان میدانی طالبان به طور کامل از تصمیمات تیم پیروی نمی کنند و این باعث تضعیف موقعیت مذاکره کننده ها می شود. تیم مذاکراتی طالبان می گوید ما متعهد به کاهش خشونت شده ایم، اما در بسیاری از نقاط، فرماندهان میدانی جنگ را تشدید کرده اند. از سوی دیگر فرماندهان میدانی یا همان طالبان تندرو از نظر ذهنی آمادگی حضور در روند سیاسی را ندارند و متقاعد کردن آنها برای عضویت در روند سیاسی طالبان دشوار است.