اسلام آباد: به گزارش رازنیوز به نقل از NYTimes، به نظر می‌رسد که ارتش قدرتمند پاکستان در رسیدن به آنچه که می‌خواهد، به قدرتی غیر قابل توقف تبدیل شده و هرچه می‌خواهد را بدست می آورد، خواه این خواسته جنگ نظامی با هند، آوردن نخست وزیری به دلخواه خود بر سر اقتدار و یا سرکوب کردن و جلوگیری از آزادی بیان از رسانه ها و خبرگزاری‌ها باشد، هر عملی را که اراده کند انجام می‌دهد. این نهاد نظامی اکنون توجه خود را برای پایان دادن به یکی از آخرین منابع مقاومت در برابر قدرت خود، یک جنبش اعتراضی حقوق نژادی پشتون که با سرنام PTM شناخته می‌شود و نیروهای امنیتی پاکستان را به خاطر کشتارهای غیرقانونی و بی‌عدالتی های دیگر می‌خواند، معطوف کرده است.
به گفته اعضای جنبش حفاظت از پشتون، نیروهای ارتش پاکستان روز یکشنبه مورخ 5 خرداد برای متوقف کردن تظاهرات عدالت و حقوق طلبی آتش به سوی مردم معترض گشودند که درپی آن 8 تن جان خود را از دست دادند. ارتش پس از آن علی وزیر رهبر جنبش و عضو مجلس ملی را به همراه چند تن دیگر دستگیر کردند. ارتش با متهم کردن جنبش، آن را به عنوان نماینده دشمنانی چون هند و افغانستان معرفی کرده است. سرلشکر آصف غفور سخنگوی ارتش پاکستان پس از تیراندازی ارتش به سوی معترضان، در بیانی بدون ارائه مدرکی چون عکس یا ویدیو، با متهم کردن معترضان به مسلح بودن و گشودن آتش علیه نیروهای نظامی، گفت: جنبش حفاظت از پشتون با حمله مسلحانه به نیروهای نظامی تعدادی را زخمی کرده است.
ویدئو هایی که در فضای مجازی درحال گردش هستند نشان می‌دهند که ارتش به سوی معترضان جنبش تیراندازی کرده است و مردم نیز عاری از به همراه داشتن هرگونه سلاح جنگی هستند.
محسن داور رهبر جنبش اعتراضی حفاظت از پشتون در بیانی با پافشاری بر موضع خود که افراد ما مسلح نبودند و نیروهای ارتش به سوی تظاهرات کنندگان آتش گشودند، ابراز داشت: عقب نشینی نخواهیم کرد. پس از بیان وی روز دوشنبه در سرتاسر خيبر پختون خوا و در برخی از شهرهای پاکستان، هزاران تن از اعضای جنبش، تظاهراتی علیه اتهام دروغین ارتش پاکستان و خفقان رسانه ای و عدم پوشش خبر درست توسط خبرگزاری ها انجام داده و شعارهایی مختلف من جمله "پشت اقدامات تروریستی ارتش است" را سر دادند. تشکیلات اداره کننده پاکستان، از دیر باز مشکلاتی با قوم پشتون دارند و از طرفی رهبران قوم نیز در سال 1947 مخالف تشکیل کشوری به نام پاکستان و جدایی از هند بودند. ارتش پاکستان، پشتون را با این گمان که اغلب اعضای طالبان پشتون هستند، می‌نگرد. اما مردم محلی با رد کردن این نوع نگاه می‌گویند: ما تحت حاکمیت ظالمانه و استعماری گروه تروریستی طالبان قرار داشتیم و راهی جز عضویت مقابل ما نبود، حقوق ما توسط شبه نظامیان ستیزه جو و ارتش پاکستان پایمال شده است.
با شروع این نهضت در ایالت خیبر پختون خوا، رهبران آن با این جملات که آماده برای زندانی شدن و مرگ هستیم، هرچند که وضعیت فعلی ما جز مرگ نیست، کار خود را آغاز کردند. برخی براین باورند که روابط میان ارتش پاکستان و قوم پشتون همچون روابط پاکستان با مردم بنگلادش قبل از سال 1971 و تشکیل سرزمینی جداگانه توسط بنگالی ها است.
پس از افزایش خودباوری ارتش پاکستان با سرنگون کردن جنگنده های هند و نقش بر آب کردن حملات آن، سرلشکر آصف غفور مسئول روابط عمومی ارتش پاکستان ISPR ماه گذشته میلادی طی مصاحبه مطبوعاتی هفتگی خود سخنان تهدید آمیز خود علیه PTM را اینگونه شروع کرد: "زمان پی تی ام به پایان رسیده است و دیگر نمی توانیم این جنبش را تحمل کنیم. قدم بزرگ بعدی این نهضت، آخرین قدم آن خواهد بود."
جنبش حفاظت از پشتون به همراه دو تن از رهبران خود با نام های محسن داور و علی وزیر که از اعضای مجلس ملی نیز هستند در حال حرکت به سوی منطقه ای در نزدیکی مرز مشترک پاکستان_افغانستان با نام داتاخیل بودند. تظاهرات به منظور اقدامات غیر انسانی و رفتار نامناسب نیروهای ارتشی با مردم یکی از روستاهای منطقه نامبرده انجام می‌شد. درپی حمله افراد مسلح به نیروهای ارتشی و جان باختن یکی از نظامیان در منطقه و عدم پذیرفتن حمله توسط هیچ یک از گروه های تروریستی، ارتش با یورش به منطقه ای مردم آن را محاصره و اذیت کرد. تظاهرات کنندگان که درحال حرکت به سوی منطقه داتاخیل برای تجمع و تظاهرات بودند، با رسیدن به ایست بازرسی ارتش با ممانعت از عبور توسط ارتش قرار می‌گریند، اما به گفته برخی منابع محلی، با رسیدن تظاهرات کنندگان به ایست بازرسی، از آن سوی ایست بازرسی تعدادی از مردم برای استقبال از رهبران و تظاهرات کنندگان آمده بودند و زمانیکه مردم دسته گل را به گردن علی وزیر انداختند نیروهای ارتش به سوی تظاهرات کنندگان تیراندازی کردند. طبق ویدیو های منتشر شده از این حادثه، مشاهده نمی شود که تظاهرات کنندگان مسلح باشند. بلکه دیده می‌شود که ارتش پاکستان علیه تظاهرات کنندگان آتش گشوده است و این به معنی نقض سخنان ارتش و خبرگزاری های رسمی پاکستان که تحت خفقان و بر ضد جنبش درحال انتشار خبرها هستند، است.
گروه های حقوق بشری پاکستان و بین الملل با مشاهده رفتار های ارتش با پشتون ابراز نگرانی کرده و بیان داشتند که درآینده مشخص خواهد شد که آیا پاکستان می تواند آبروی خود را بازیابد و یا بیش از اینها تحت قدرت و نفوذ ارتش پاکستان قرار خواهد گرفت.
سانسور خبری
چرا موضع جنبش PTM در رسانه های پاکستانی مشاهده نمی شود؟
کارشناسان مسائل خبری پاکستان بر این باورند که ورود آراء شخصی به محدوده خبرنویسی موجب آن شده است که گاهی این گزارش ها خارج از گزارش حقیقی باشند. از طرفی پس از حادثه روز یکشنبه در منطقه خارقمر وزیرستان شمالی موجب گرم تر شدن بحث انتشار خبر، حقایق و ورود آراء شخصی خبر ها شده است.
پس از گشودن آتش نیروهای ارتشی به سوی جنبش اعتراضی حفاظت از پشتون و جستجو در خبرگزاری ها و شبکه های پاکستانی می توانیم دریابیم که موضع جنبش هیچ جایگاهی ندارد. باوجود انتشار پیام ها و مواضع جنبش توسط منظور پشتین و مصاحبه های خبری دیگر رهبران این نهضت با رسانه های خارجی، اما خبرگزاری و رسانه های داخلی پاکستان به هیچ وجه موضع جنبش را مطرح نکردند. از طرفی نیز تعدادی از خبرگزاری ها افراد جان باخته جنبش را با عنوان "هلاکت تروریست ها" نوشتند.
عامر ریاض خبرنگار و تحلیل گر پاکستانی در مصاحبه خبری گفت: خبرنگاری و سیاست در پاکستان تقسیم شده اند، در هر دو بخش یک تفکر افراط گرایانه وارد شده است. هرچند که این تفکر در سیاست تاحدودی می‌تواند کارایی داشته باشد، اما با بروز مسائل حساس چون امنیت ملی و تروریسم مشکلات در این زمینه دو چندان می شوند. وی با حمایت از عدم انتشار موضع جنبش ابراز داشت: پاکستان از سال 2001 میلادی وضعیت جنگی است، برخی از مواضع یا سخنانی که موجب تضعیف سازمان ها می شوند را از منتشر شدن باز می‌دارند. سخنان و مواضع جنبش توسط فضای مجازی درحال منتشر شدن هستند، اما اینکه کسی توقع داشته باشد که رسانه ها بیانات جنبشی مخالف دولت یا سازمان ها را منتشر کند، چنین واقعه ای هیچ جا قابل انجام نیست. نه تنها در پاکستان، بلکه در هیچ جای دنیا چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد. این درست است که سازمان ها نیز در عدم پخش شدن سخنان تفرقه گرایانه نقش دارند، اما هند که بزرگترین جمهوری در دنیا است نیز در رسانه های خود افرادی که درصدد ایجاد تفرقه باشند را نشان نمی‌دهد.
عامر ضياء در پاسخ به سوال که رسانه ها چگونه متوجه تفرقه انگیزی گروهی می‌شوند، بیان داشت: پی تی ام گاهی از طریق اقدامات و گاهی در سخنان خود قوانین را نقض می‌کند، اینگونه نیست که به درخواست های آنان رسیدگی نمی شود، اما اگر آنها علیه اصل کشور پاکستان بپا خیزند و به ارتش فحش دهند آن هم زمانیکه اوضاع رو به بهبودی است، به نظر من هر دولتی چنین واکنشی نشان خواهد داد و رسانه ها نیز از دولت حمایت می‌کنند.
اما این درحالی است که ام ضیاء الدین خبرنگار و شخصی که به عنوان یک مدیر با خبرگزاری ها ارتباط دارد، با موضع عامر ضیاء مخالفت ورزیده است. به نظر او، همچون خبرگزاری دان که در خبر خود بیانیه محسن داور را نیز درج کرده بود، دیگر خبرگزاری ها نیز باید مواضع دوطرف را در خبرهایشان درج می‌کردند. هرچند که رسانه در پاکستان به دو دسته تقسیم شده اند، اما درحال حاضر خود سنسوری مشکل اصلی است. اکنون در پاکستان نیز خبرنگاران براین باورند که اگر موضع سازمان دولتی را بیان کنند به عنوان یک وطن دوست شناخته خواهند شد که این امر به خودی خود مشکل جدی است. به نظر می‌رسد فشارهای تحمیلی علیه رسانه ها از سوی ارتش باشد نه دولت، پس از سال 2017 که ارتش متوجه اهمیت رسانه و حفظ آن شد، به مدیران رسانه و خبرگزاری های می‌گوید که چگونه خبری یا مصاحبه خبری را تحت پوشش قرار داده و منتشر کنند.
