
پیشاور: به گزارش راز نیوز| دولت محلی ایالت خیبر پختون خوا به رهبری سهیل آفریدی وزیر ارشد این ایالت از حزب تحریک انصاف PTI در ادامه تنشهای فزاینده با اسلامآباد، با سرپیچی آشکار از سیاستهای ملی درباره افغانهای غیرقانونی، از اجرای دستور دولت فدرال برای تخلیه کمپهای «غیر فعال شده» خودداری کرده است.
این اقدام که از سوی ناظران «عبور از خطوط قرمز حکمرانی» تعبیر شده، پس از آن صورت گرفت که دولت مرکزی 43 کمپ افغانها در خیبر پختون خوا را بهطور رسمی «غیرفعال» اعلام کرد؛ اما دولت ایالتی به سرپرستی «سهیل آفریدی» با امتناع از خالی کردن این مراکز، عملاً بازگشتپذیری مهاجران را تسهیل و سیاست ملی را نقض کرده است.
در همین حال، عمران خان بنیانگذار حزب تحریک انصاف نیز در دیدار با خواهرش عظمی خان، ضمن مخالفت شدید با سیاست «غیر فعال » کردن کمپها و روند بازگشت افغانها به کشورشان، بار دیگر درخواست مذاکره با طالبان را تکرار کرده است.
این موضعگیری با واکنش قاطع ارتش روبهرو شد؛ چنانکه مدیرکل روابط عمومی ارتش پاکستان (ISPR) روز جمعه، سخنان عمران خان درباره مذاکره با طالبان را «دیوانگی» توصیف کرد و تصریح نمود: «با تروریستهای خوارج تنها به زبان قدرت سخن گفته خواهد شد.»
وی همچنین تأکید کرد که دولت و نهادهای امنیتی تصمیم گرفتهاند تهدید طالبان را تا رسیدن به نتیجه نهایی پیگیری کنند و افزود: «جریان حامی نرمش با تروریستها، بهویژه حلقههای نزدیک به عمران خان، باید توصیههای خطرناک خود را کنار بگذارند.»
بر پایه تصمیم دولت فدرال، پس از آغاز فاز سوم طرح بازگشت افغانهای غیرقانونی، مجموعاً 54 کمپ مهاجرین در سراسر این کشور «غیرفعال» اعلام شد که شامل 43 کمپ در ایالت خیبر پختون خوا، 10 کمپ در ایالت بلوچستان و یک کمپ در ایالت پنجاب بود.
طبق گزارش منابع حکومتی، پنجاب و بلوچستان بلافاصله پس از ابلاغ سیاست فدرال، کمپها را تخلیه کردهاند؛ اما در خیبر پختون خوا، از میان 43 کمپ غیر فعال شده تنها دو کمپ تخلیه شده و 41 کمپ همچنان فعال و محل سکونت افغانهاست. ناظران میگویند این اقدام، نمونه روشن عدول از سیاستهای ملی و نشانه «ضعف آشکار حکمرانی ایالتی» است.
به گفته کارشناسان، دولت فدرال طرح بازگشت افغانهای فاقد اسناد را بخشی از راهبرد ملی برای امنیت، مدیریت منابع و مقابله با تهدید تروریسم تعریف کرده است و تداوم فعالیت کمپهای غیرقانونی در خیبر پختون خوا «مغایر امنیت ملی» ارزیابی میشود.
تحلیلگران تاکید دارند سیاست دولت ایالتی در قبال طالبان و حمایت پنهان از اسکان افغانها، علاوه بر تشدید فشار بر منابع محدود ایالت، زمینه بروز موج تازه ناامنی در کشور را فراهم کرده است.
منتقدان میگویند انبوه افغانهای غیرقانونی مقیم خیبر پختون خوا نهتنها با خطرات امنیتی گره خوردهاند، بلکه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی نیز بههمراه داشتهاند.
گزارش نشریه بینالمللی اوریشیا ریویو نشان میدهد حدود 1.7 میلیون افغانِ بدون مدرک و 1.3 میلیون افغانِ ثبتشده، بهشدت بر عرصههای مسکن، بهداشت، آموزش و اشتغال در پاکستان فشار وارد کردهاند.
طبق این گزارش، 30 درصد مردم خیبر پختون خوا کاهش دسترسی به خدمات آموزشی و 58 درصد کاهش دسترسی به خدمات درمانی را گزارش دادهاند. همچنین افزایش بیکاری، فعالیت اقتصادی غیررسمی افغانها و فرار مالیاتی برخی از تجار افغان، موجب کاهش وصولیهای مالیاتی و فشار شدید بر اقتصاد محلی استان شده است.
افزون بر این، بهرهبرداری فزاینده مهاجرین از منابع طبیعی این ایالت، پیامدهای زیستمحیطی قابلتوجهی بر جای گذاشته که روند توسعه را با چالش جدی روبهرو کرده است. به اعتقاد تحلیلگران، اجرای کامل و بدون تبعیض سیاست دولت فدرال درباره افغانها برای تأمین امنیت، حفظ منابع عمومی و جلوگیری از گسترش موج جدید تروریسم ضروری است.
تحلیلگران هشدار میدهند که اگر دولت خیبر پختون خوا در قبال این سیاستها بازنگری فوری نداشته باشد، پیامدهای آن—از جمله افزایش ناامنی، فشار اقتصادی و رشد بیکاری—مستقیماً دامنگیر مردم ایالت خواهد شد و کشور را در معرض یک دوره پیچیده و خطرناک از بیثباتی قرار خواهد داد.