بازتنظیم روابط پاکستان و آمریکا در دوره ترامپ با محوریت ارتش؛ از نفت تا نقش میانجی در منطقه

کد خبر :4765501

13:16 1404/05/16

برچسب ها : اسلام آباد, پاکستان و آمریکا, دونالد ترامپ, رئیس جمهور آمریکا, روابط دو جانبه, روابط نظامی, ژنرال سید عاصم منیر احمد, فرمانده ارتش پاکستان, همکاری دفاعی, واشنگتن,

در پی تجدید قدرت دونالد ترامپ در آمریکا، اسلام‌آباد موفق شده روابط با واشنگتن را در قالبی جدید و چندبُعدی بازتعریف کند؛ روابطی که برخلاف گذشته، با ابتکار ارتش پاکستان و در فضایی از احترام متقابل در حال شکل‌گیری است و حتی به توافقات نفتی و نقش‌آفرینی در کاهش تنش‌های منطقه‌ای نیز کشیده شده است.

اسلام آباد: به گزارش راز نیوز| در نخستین هفته ماه مارس سال جاری، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در نخستین نطق خود در کنگره، سخنانی بر زبان راند که برای بسیاری در پاکستان غافلگیرکننده بود.

او با اشاره به دستگیری یک تبعه افغان که متهم به طراحی انفجار مرگبار فرودگاه کابل در آگوست 2021 میلادی بود، گفت: «و من می‌خواهم به‌ویژه از دولت پاکستان بابت کمک به دستگیری این هیولا تشکر کنم.»

این سخنان، که برای نخستین‌بار نشانه‌ای از حسن نیت دولت ترامپ نسبت به پاکستان به شمار می‌رفت، در فضایی بیان شد که ارتش پاکستان پس از بازداشت عمران‌خان نخست‌وزیر پیشین، هدف انتقادات شدید محافل آمریکایی قرار داشت.

حامیان خان در واشنگتن با فعالیت‌های لابی‌گری توانسته بودند برخی نمایندگان کنگره را متقاعد کنند که قطع کمک‌های مالی و اعمال تحریم علیه ارتش پاکستان را خواستار شوند.

واکنش ارتش و دولت پاکستان؛ از ضدتروریسم تا انرژی

در چنین فضایی، سخنان ترامپ نقطه عطفی برای احیای روابط محسوب شد. ارتش و دولت پاکستان با درک فرصت پیش‌آمده، به‌سرعت اقدام به گسترش همکاری‌ها با آمریکا در زمینه‌های مختلف کردند؛ از مبارزه با تروریسم گرفته تا تجارت، انرژی و اکتشافات معدنی.

در حالی‌که برخی این تحولات را غافلگیرکننده تلقی کردند، شواهد نشان می‌دهد که این تحولات حاصل ماه‌ها آماده‌سازی پشت‌پرده بوده است.

اوج این تلاش‌ها را می‌توان در پیام ترامپ در شبکه‌های اجتماعی مشاهده کرد: «ما با پاکستان به توافق رسیده‌ایم؛ آمریکا و پاکستان در زمینه توسعه ذخایر نفتی این کشور همکاری خواهند کرد.»

وی در اظهارنظری کنایه‌آمیز نیز افزود: «شاید روزی پاکستان نفت به هند بفروشد.»

نقش کلیدی ارتش؛ استقبال از فیلد مارشال عاصم منیر در کاخ سفید

در ادامه این روند، دیدار تاریخی فیلد مارشال عاصم منیر فرمانده ارتش پاکستان با ترامپ در 18 ژوئن 2025 در کاخ سفید برگزار شد. این نخستین‌بار بود که یک فرمانده ارتش پاکستان بدون همراهی مقامات غیرنظامی در چنین سطحی در واشنگتن پذیرفته می‌شد.

ترامپ در این دیدار، ضمن قدردانی از عاصم منیر، او را عامل جلوگیری از بروز جنگ احتمالی با هند در ماه مه دانست. همچنین، در این دیدار، مسائل مربوط به ایران و همکاری‌های راهبردی دوجانبه نیز مورد بحث قرار گرفت.

پشت‌پرده دیپلماسی؛ از چین تا ایران

به گفته الیزابت ترلکِلد مدیر برنامه آسیای جنوبی در اندیشکده استیمسون و دیپلمات پیشین آمریکا در پاکستان، این تحولات نتیجه راهبردی بلندمدت از سوی اسلام‌آباد بوده است.

پاکستان تلاش کرده خود را به‌عنوان شریکی چندبُعدی فراتر از نقش سنتی امنیتی به واشنگتن معرفی کند و زمینه‌های همکاری در حوزه‌هایی چون رمزارزها، کشاورزی، انرژی و تنظیم‌گری دیجیتال را در دستور کار قرار دهد.

در حالی‌که هند حضور میانجی‌گرانه آمریکا در کاهش تنش‌های مرزی را رد کرده بود، پاکستان نه‌تنها از نقش ترامپ در آتش‌بس استقبال کرد، بلکه حتی وی را نامزد جایزه صلح نوبل معرفی کرد.

همچنین، با اوج‌گیری تنش میان آمریکا و ایران، پاکستان خود را به‌عنوان کانال ارتباطی غیررسمی میان دو کشور معرفی کرد؛ اقدامی که ریشه در روابط دیرینه اسلام‌آباد با تهران دارد.

از سوی دیگر، حضور پررنگ چین در معادلات پاکستان همچنان به‌عنوان یک متغیر مهم در محاسبات استراتژیک واشنگتن باقی مانده است. با این حال، به‌زعم ترِلکِلد، با توجه به فروکش کردن نسبی تنش‌ها میان چین و آمریکا، اسلام‌آباد اکنون فضای بیشتری برای حفظ توازن میان این دو قدرت جهانی در اختیار دارد.

رویکرد جدید واشنگتن

در سطح رسمی، نشانه‌هایی از رویکرد جدید آمریکا به‌چشم می‌خورد: دیدار نمایندگان کنگره با فیلد مارشال منیر، حمایت اندیشکده شورای آتلانتیک از همکاری‌های گسترده، و اعلام رسمی توافق نفتی از سوی کاخ سفید.

بخوانید: همسویی بی‌سابقه اسلام‌آباد و واشنگتن / سفر قریب‌الوقوع هیأت پارلمانی پاکستان به ایالات متحده

در این چارچوب، اسحاق دار معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه پاکستان، در سخنرانی خود در شورای آتلانتیک، روابط جدید با واشنگتن را فراتر از «روابط معامله‌محور» گذشته توصیف کرد و آن را «همسویی راهبردی با تمرکز بر نوآوری و همکاری اقتصادی» خواند.

روایت فیصل واودا و تأکید بر نقش ارتش

سناتور فیصل واودا، وزیر پیشین و فردی که گفته می‌شود به محافل قدرت نزدیک است، در مصاحبه‌ای گفت: «برای نخستین‌بار در چند دهه اخیر، پاکستان با آمریکا از موضع احترام متقابل تعامل می‌کند، نه تحت فشار یا شروط.»

او تصریح کرد که پاکستان دیگر در فاز «بیشتر انجام دهید» (do more) نیست و اکنون وارد مرحله «شراکت راهبردی رو به جلو» شده است.

وی نقش کلیدی ارتش، به‌ویژه فیلد مارشال منیر را در تحقق این تغییرات برجسته دانست و گفت: این یکی از سازنده‌ترین بازتنظیم‌های دیپلماتیک در سال‌های اخیر است.

توافقات بی‌سابقه و احتمالات بلندمدت

به گفته فیصل واودا، پاکستان و آمریکا در حال مذاکره بر سر توافق‌نامه‌ای دفاعی و راهبردی بلندمدت هستند؛ توافقی که در صورت نهایی‌شدن، روابط دفاعی دوجانبه را تا 40 سال آینده شکل خواهد داد.

وی افزود: چنین توافقی نه در دوران جنگ سرد حاصل شد و نه در اوج جنگ علیه تروریسم.

او تأکید کرد که جزئیات توافق هنوز قابل افشا نیست، اما سطح مذاکرات و جدیت آن بی‌سابقه است.

در عین حال، وزارت خارجه آمریکا هنوز هیچگونه اعلام رسمی در مورد توافق دفاعی یا سفر فرمانده ارتش پاکستان ارائه نکرده است.

سفر قریب‌الوقوع

به گفته فیصل واودا، فیلد مارشال منیر به‌زودی عازم واشنگتن خواهد شد و حتی بازدیدی از پنتاگون نیز در برنامه او قرار دارد.

او همچنین از سفر متقابل یک هیئت بلندپایه آمریکایی به پاکستان خبر داد که نشانه‌ای از استمرار و عمق روابط جدید قلمداد می‌شود.

سناتور واودا در پایان، به‌طنز افزود که فرمانده ارتش پاکستان در جریان این سفر، تماشاگر مسابقات کریکت نیز خواهد بود.

ارسال نظر

اخبار مهم

سفر مجدد فرمانده ارتش پاکستان به آمریکا

13:57 1404/05/16

براساس گزارش رسانه‌های هند، فرمانده ارتش پاکستان، این هفته برای انجام رایزنی‌های سطح‌بالا با مقامات نظامی آمریکا به واشنگتن سفر خواهد کرد.

بازتنظیم روابط پاکستان و آمریکا در دوره ترامپ با محوریت ارتش؛ از نفت تا نقش میانجی در منطقه

13:16 1404/05/16

استقبال سفیر عربستان از تلاش‌های فرماندار بلوچستان برای تسهیل سفر مستقیم

12:04 1404/05/16

در دیدار سفیر عربستان سعودی با فرماندار ایالت بلوچستان در اسلام‌آباد، دو طرف درباره تسهیل رفت‌وآمد، گسترش همکاری‌های اقتصادی و جایگاه راهبردی بلوچستان در معادلات منطقه‌ای گفت‌وگو کردند.

تأکید مریم نواز بر تعمیق مشارکت راهبردی پاکستان و آمریکا در دیدار با سرکنسول جدید ایالات متحده

11:31 1404/05/16

وزیر ارشد ایالت پنجاب، در دیدار با سرکنسول جدید آمریکا در لاهور، مناسبات اسلام‌آباد و واشنگتن را نمونه‌ای از یک شراکت آزموده، باثبات و قابل اعتماد توصیف کرد و از آمادگی ایالت پنجاب برای همکاری در حوزه‌های فناوری، کشاورزی، انرژی و آموزش خبر داد.

بیش از ده کشته و زخمی در پی انفجار بمب در بازار وانا در وزیرستان پاکستان

11:08 1404/05/16

در پی انفجار بمب در شهرستان قبایلی نشین وزیرستان جنوبی ایالت خیبر پختون خوا پاکستان دست کم 2 نفر کشته شده و 14 تن دیگر نیز زخمی شدند.

دعوت رسمی ژاپن از دستیار ویژه نخست‌وزیر پاکستان برای حضور در اکسپوی 2025

10:52 1404/05/16

سفیر ژاپن در پاکستان با دعوت رسمی از «هارون اختر خان» برای سفر به ژاپن و حضور در غرفه ملی پاکستان در اکسپوی 2025، از گسترش همکاری‌های دوجانبه صنعتی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور خبر داد.

تفاهم‌نامه پاکستان و عراق برای راه‌اندازی خط کشتیرانی مسافری میان بندر ام‌قصر و بندر گوادر

10:33 1404/05/16

پاکستان و عراق با امضای یک تفاهم‌نامه، توافق کردند که همکاری‌های دریایی دوجانبه را تقویت کرده و مسیرهای جدید کشتیرانی را با راه‌اندازی خط مسافری میان بندر ام‌قصر عراق و بندر گوادر پاکستان توسعه دهند.

تأکید رئیس‌جمهور پاکستان بر گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی با عمان

11:48 1404/05/15

آصف علی زرداری در دیدار با سفیر عمان در اسلام‌آباد، بر لزوم ارتقای سطح همکاری‌های اقتصادی و تجاری میان اسلام‌آباد و مسقط تأکید کرد و گسترش تعاملات سطح عالی را عامل تقویت پیوندهای دوجانبه دانست.