واشنگتن: به گزارش راز نیوز | در تازه‌ترین تصمیم واشنگتن، دولت آمریکا بخش قابل توجهی از کمک‌های مسدود شده خارجی را آزاد کرده که از میان آن، 397 میلیون دلار به پاکستان اختصاص یافته است.

این اقدام که با هدف تأمین مالی برنامه‌های امنیتی و مبارزه با مواد مخدر صورت گرفته، بار دیگر ماهیت واقعی همکاری نظامی آمریکا با اسلام‌آباد را زیر سؤال برده است.

به گزارش منابع خبری، بخشی از این بودجه برای نظارت بر استفاده پاکستان از جنگنده‌های F-16 در نظر گرفته شده است؛ اقدامی که نشان از تداوم کنترل دقیق واشنگتن بر قابلیت‌های نظامی اسلام‌آباد دارد.

این در حالی است که مقامات آمریکایی تأکید دارند که جنگنده‌های مذکور تنها باید در مبارزه با تروریسم استفاده شوند و نباید علیه هند، رقیب دیرینه پاکستان به کار گرفته شوند.

نگاهی به پیشینه روابط نظامی آمریکا و پاکستان

روابط نظامی و امنیتی میان واشنگتن و اسلام‌آباد همواره تحت تأثیر تحولات منطقه‌ای و سیاست‌های دو کشور دستخوش تغییرات بوده است. در دوره جنگ سرد، آمریکا به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان اصلی تسلیحات برای پاکستان عمل می‌کرد و این کشور را به عنوان وزنه‌ای در برابر هند و شوروی تقویت می‌نمود.

اما پس از حملات 11 سپتامبر 2001 و آغاز جنگ با تروریسم، این رابطه وارد فاز جدیدی شد، جایی که آمریکا میلیاردها دلار کمک مالی و تسلیحاتی را در اختیار پاکستان قرار داد تا از همکاری این کشور در مبارزه با گروه‌های افراطی در منطقه اطمینان حاصل کند.

با این حال، روابط دو کشور با تنش‌هایی نیز همراه بوده است؛ در سال 2011 و پس از کشته شدن اسامه بن لادن در عملیات نیروهای آمریکایی در ابوت‌آباد، سطح اعتماد میان واشنگتن و اسلام‌آباد کاهش یافت. آمریکا پاکستان را به پناه دادن به گروه‌های افراطی متهم کرد و بخشی از کمک‌های نظامی خود را تعلیق نمود.

با روی کار آمدن دونالد ترامپ، فشارهای واشنگتن بر پاکستان افزایش یافت و در سال 2018، ترامپ اعلام کرد که کمک‌های مالی آمریکا به اسلام‌آباد را به دلیل عدم همکاری کافی در مبارزه با تروریسم متوقف می‌کند.

اهداف واقعی واشنگتن از کمک‌های نظامی به پاکستان

کمک 397 میلیون دلاری آمریکا در شرایطی به پاکستان اختصاص داده شده که این کشور در سال‌های اخیر به دنبال متنوع‌سازی شرکای دفاعی و استراتژیک خود بوده است. نزدیکی روزافزون پاکستان به چین و روسیه در حوزه‌های نظامی و اقتصادی، نگرانی‌هایی را برای واشنگتن به همراه داشته است.

چین به عنوان بزرگ‌ترین شریک دفاعی پاکستان، طی سال‌های اخیر همکاری‌های گسترده‌ای در زمینه ساخت جنگنده‌های JF-17 Thunder، توسعه پروژه کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) و تجهیز نیروی دریایی پاکستان داشته است.

از سوی دیگر، روسیه نیز در سال‌های اخیر روابط دفاعی خود را با اسلام‌آباد گسترش داده و رزمایش‌های مشترک و قراردادهای تسلیحاتی متعددی را به امضا رسانده است.

بنابراین، کمک جدید آمریکا را می‌توان بیشتر به عنوان تلاشی برای حفظ نفوذ در پاکستان و ممانعت از وابستگی کامل این کشور به چین و روسیه ارزیابی کرد.

با این حال، شرایط سختگیرانه‌ای که واشنگتن بر استفاده از جنگنده‌های F-16 اعمال کرده است، نشان می‌دهد که این کمک بیش از آنکه تقویت همکاری‌های دوجانبه باشد، ابزاری برای اعمال کنترل بر قدرت نظامی پاکستان است.

پیامدهای راهبردی این کمک برای منطقه

تصمیم آمریکا برای ارائه کمک نظامی مشروط به پاکستان در حالی صورت می‌گیرد که تنش‌ها میان اسلام‌آباد و دهلی‌نو همچنان بالا است. هند همواره نسبت به کمک‌های تسلیحاتی آمریکا به پاکستان اعتراض داشته و آن را تهدیدی علیه امنیت خود قلمداد کرده است. در مقابل، پاکستان نیز بارها تأکید کرده که توانایی نظامی خود را برای حفظ بازدارندگی در برابر تهدیدات خارجی ضروری می‌داند.

از سوی دیگر، این کمک می‌تواند بر موازنه قدرت در جنوب آسیا تأثیر بگذارد و واکنش‌های جدیدی از سوی کشورهای منطقه به دنبال داشته باشد. هند ممکن است روابط نظامی خود را با آمریکا، روسیه و دیگر قدرت‌های جهانی بیش از پیش تقویت کند تا برتری استراتژیک خود را در منطقه حفظ نماید.

سوال اصلی اینجاست که آیا این کمک مالی جدید، گامی در جهت تحکیم روابط دفاعی پاکستان و آمریکا است یا واشنگتن در حال اعمال نظارت و کنترل بیشتر بر توانایی‌های نظامی این کشور به بهانه همکاری امنیتی است؟

در حالی که پاکستان به دنبال کاهش وابستگی نظامی به آمریکا و گسترش همکاری‌های دفاعی با چین و روسیه است، ایالات متحده نیز تلاش می‌کند تا با چنین کمک‌هایی، نفوذ خود را در این کشور حفظ کند. اما شرایطی که آمریکا برای استفاده از جنگنده‌های F-16 تعیین کرده، نشان می‌دهد که این کمک، بیشتر از آنکه به سود پاکستان باشد، ابزاری برای مهار قدرت نظامی آن در برابر هند است.