کابل: به گزارش راز نیوز | در جریان سفر رسمی اسحاق دار معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان به کابل، رهبران دو کشور بر همکاری‌های امنیتی، مبارزه با تروریسم، توسعه روابط تجاری و حل بحران پناهجویان افغان تأکید کردند.

این دیدار در قالب نشست کمیته هماهنگی مشترک پاکستان و افغانستان (JCC) برگزار شد که پس از ماه‌ها وقفه، درگیری‌های مرزی و تنش‌های فزاینده، تلاش تازه‌ای برای احیای دیپلماسی دوجانبه محسوب می‌شود.

ملا حسن آخوند نخست‌وزیر طالبان افغانستان، در دیدار با هیئت پاکستانی به سرپرستی اسحاق دار اطمینان داد که خاک افغانستان علیه هیچ کشور، از جمله همسایگان، برای فعالیت‌های خصمانه یا تروریستی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. به‌گفته او، میان سخن و عمل حکومت افغانستان در زمینه مقابله با افراط‌گرایی «هماهنگی کامل» وجود دارد.

این در حالی است که پاکستان بارها افغانستان را متهم کرده که به پناهگاه امن گروه‌های افراطی مبدل شده که از آنجا علیه نیروهای پاکستانی عملیات تروریستی انجام می‌دهند.

اسلام‌آباد در واکنش به این نگرانی‌ها، اقدام به حملات نظامی علیه مخفی‌گاه‌های مظنون در خاک افغانستان کرده و هم‌زمان، روند اخراج گسترده مهاجران افغان را آغاز نموده است.

در کنفرانس خبری مشترک در کابل، اسحاق دار گفت: «به دولت افغانستان اعلام کردیم که نباید اجازه داده شود خاک هیچ کشوری برای اقدامات تروریستی استفاده شود. همچنین از افغانستان خواستیم که برای توسعه و پیشرفت منطقه با ما همکاری کند.»

او ضمن اشاره به مذاکرات تجاری بین دو کشور، از اجرای سیستم ردیابی کالا (Track & Trace) در مرز طورخم و همچنین مشارکت دو شرکت جدید در حمل‌ونقل کالا میان دو کشور خبر داد. به‌گفته او، با فعال‌سازی سامانه‌های فناوری اطلاعات در مرزها، روند تجارت تسهیل خواهد شد.

وی افزود:«برای گسترش تجارت، تبادل هیئت‌های تجاری میان پاکستان و افغانستان ضروری است تا مردم و بازرگانان دو کشور از مزایای آن بهره‌مند شوند.»

برخورد انسانی با مهاجران افغان یک وظیفه دینی است

در محور دیگر گفت‌وگوها، مسئله مهاجران افغان جایگاه ویژه‌ای داشت. اسحاق دار اعلام کرد که سیاست پاکستان درباره بازگشت افغان‌ها بر چهار اصل استوار است که نخستین آن، بازگرداندن با عزت و احترام است. او تأکید کرد که این موضوع علاوه بر اینکه وظیفه دینی است، تعهد انسانی و همسایگی نیز می‌باشد.

وی افزود در صورت وجود هرگونه شکایت درباره نحوه برخورد با مهاجران، وزارت داخله ظرف ۴۸ ساعت دستورالعمل صادر خواهد کرد و موارد گزارش‌شده بررسی می‌شود. در خصوص مشکلات فروش اموال مهاجران نیز اعلام شد که دولت پاکستان هیچ‌گونه محدودیتی برای خرید املاک آنان تعیین نکرده و کمیته‌ای برای رسیدگی به این موارد تشکیل شده است. همچنین، مهاجران مجاز خواهند بود کلیه اموال خود را با خود به افغانستان منتقل کنند.

به گفته اسحاق دار، دولت افغانستان نیز متعهد شده که مانع استفاده از خاک خود علیه پاکستان شود. او گفت: «ما هرگز اجازه نخواهیم داد خاک مان برای اقدامات تروریستی علیه افغانستان استفاده شود و همین انتظار را از کابل داریم. اگر کسی مرتکب چنین عملی شود، هر دو طرف مسئول مقابله با آن خواهند بود.»

واکنش تند کابل به اخراج پناهجویان

از سوی دیگر، مقامات افغان نسبت به روند اخراج مهاجران افغان واکنش تندی نشان داده‌اند. در بیانیه دفتر نخست‌وزیری افغانستان آمده است: تصمیمات یک‌جانبه پاکستان بحران را تشدید کرده و مانعی بر سر راه حل مسالمت‌آمیز آن ایجاد می‌کند. ملا حسن آخوند خواستار برخورد انسانی و منصفانه با پناهجویان افغان شد.

امیرخان متقی، وزیر امور خارجه افغانستان، نیز در اظهاراتی جداگانه بر لزوم رعایت اصول انسانی در روند بازگرداندن مهاجران تأکید کرده و از دولت پاکستان خواسته تا حقوق اتباع افغان را تضمین کند.

بر اساس داده‌های سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM)، از اول تا سیزدهم آوریل، حدود 60 هزار افغان از طریق گذرگاه‌های طورخم و اسپین‌بولدک به کشور بازگردانده شده‌اند. این روند بخشی از مرحله دوم اخراج بیش از 800 هزار افغان فاقد مدارک قانونی یا دارای کارت‌های شهروندی منقضی‌شده است.

سازمان‌های امدادی هشدار داده‌اند که مناطق مرزی افغانستان با کمبود شدید منابع مواجه‌اند و بسیاری از بازگشت‌کنندگان سرپناهی برای اقامت ندارند. با این وجود، دولت پاکستان از کشورهای غربی خواسته که انتقال افغان‌هایی را که وعده اسکان مجدد در این کشورها به آنان داده شده، تسریع بخشند. مهلت خروج این افراد تا ۳۰ آوریل تعیین شده و پس از آن، روند اخراج اجباری آنان آغاز خواهد شد.

در همین حال، گزارش‌هایی از اخراج قریب‌الوقوع بیش از 1.3 میلیون مهاجر افغان دارای «کارت ثبت‌نام» صادره از سوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) از شهرهای اسلام‌آباد و راولپندی منتشر شده است. این در حالی است که طبق مصوبه دولت پاکستان، این افراد تا ۳۰ ژوئن مجاز به اقامت در کشور هستند.

اسحاق دار در پایان سفر خود گفت: دولت پاکستان تلاش خواهد کرد در تعامل با افغانستان، راه‌حل‌هایی انسانی و پایدار برای مدیریت بحران مهاجران و حفظ امنیت منطقه‌ای اتخاذ کند.