
اسلام آباد: به گزارش راز نیوز| در بحبوحه تجاوز نظامی اسرائیل به ایران و تنشهای فزاینده در منطقه، سفر فیلد مارشال عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان، به ایالات متحده آمریکا، توجه ناظران و تحلیلگران سیاسی و امنیتی را به خود جلب کرده و حامل پیامهای چندلایه و پرسشبرانگیزی برای تهران تلقی شده است.
با اینکه رسانههای رسمی پاکستان، این سفر را از پیش برنامهریزیشده و به دعوت رسمی ایالات متحده برای شرکت در مراسم دویستمین سالگرد تأسیس ارتش این کشور معرفی کردهاند، اما عدم انتشار تصاویر یا گزارشهای رسانهای از حضور رسمی ژنرال منیر در چنین مراسمی، موجب بروز ابهامات و پرسشهایی در سطح افکار عمومی شده است.
در حالی که دستگاه دیپلماسی پاکستان بهطور علنی بر حمایت از ایران در برابر تجاوز اسرائیل تأکید کرده و وعده داده که در مجامع بینالمللی مدافع منافع تهران خواهد بود، اما دیدار ژنرال منیر با دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، این گمانه را تقویت کرده که نهاد نظامی پاکستان همچنان در پی خوشخدمتی به واشنگتن است و شاید بار دیگر در صدد واگذاری پایگاههایی برای تسهیل اقدامات نظامی ایالات متحده در منطقه باشد.
تحولات اخیر، بهویژه حملات اسرائیل به تأسیسات نظامی و هستهای ایران، وضعیت ژئوپلیتیکی منطقه را در معرض دگرگونیهای جدیدی قرار داده است؛ وضعیتی که میتواند جایگاه اسلامآباد در معادلات امنیتی منطقه و همچنین رابطهی آن با تهران و واشنگتن را تحت تأثیر قرار دهد.
رسانههای پاکستانی با پوشش خبری این سفر، آن را نمادی از تحول در روابط اسلامآباد و واشنگتن و گامی برای تقویت روابط نظامی و راهبردی میان دو کشور معرفی کردهاند؛ سفری که در چارچوب آن، دیدارهایی میان ژنرال منیر و مقامات ارشد دفاعی و دیپلماتیک ایالات متحده از جمله وزرای دفاع و خارجه و فرماندهان پنتاگون نیز پیشبینی شده است.
اما آنچه این سفر را به موضوعی پیچیده و چندپهلو بدل ساخته، همزمانی آن با حملات اسرائیل به ایران است. حضور عالیترین مقام نظامی پاکستان در واشنگتن، در حالی که اسرائیل زیرساختهای نظامی و هستهای ایران را هدف قرار داده، برای بسیاری از ناظران، حامل پیامهای متناقض است.
مایکل کوگلمن، تحلیلگر ارشد مسائل جنوب آسیا، این سفر را در میانهی بحران منطقهای، بسیار حساس و از نظر نمادین، پیچیده دانسته است. به گفتهی او، «پاکستان از یک سو به دنبال جلب حمایت ایالات متحده و تقویت روابط با واشنگتن است، و از سوی دیگر، تلاش دارد با ایران نیز روابط راهبردی خود را حفظ کند. در چنین فضایی، سفر فیلد مارشال منیر میتواند پیامهای متضادی را برای هر دو طرف به همراه داشته باشد.»
نگاهی به سوابق تاریخی نیز نشان میدهد که ارتش پاکستان پیشتر نیز در مواردی همکاریهای نظامی مهمی با ایالات متحده داشته است.
ژنرال شاهد عزیز، یکی از فرماندهان ارشد ارتش پاکستان، در اعترافی بیسابقه اعلام کرده بود که پایگاههای هوایی جیکبآباد و پسنی در دورهای، بهطور کامل در اختیار نظامیان آمریکایی قرار گرفته بودند. وی تصریح کرد که نیروهای پاکستانی حتی اجازه ورود به پایگاه جیکبآباد را نداشتند و همه چیز تحت کنترل مستقیم ارتش ایالات متحده بوده است.
در گزارشهای پیشین نیز آمده بود که پایگاه هوایی جیکبآباد از سال 2001 میلادی بهویژه برای استقرار جنگندههای اف-16 آمریکایی به کار گرفته شده و هدف از آن، حمایت لجستیکی از عملیاتهای ضدتروریسم آمریکا در منطقه، بهویژه پس از خروج این کشور از افغانستان بوده است.
علاوه بر این، رسانههای پاکستانی همچون روزنامههای نوای وقت و امت نیز گزارش دادهاند که دولت ایالات متحده در گذشته برای احداث پایگاه نظامی در ایالت بلوچستان پاکستان، در نزدیکی مرزهای ایران، فشارهایی را بر دولت اسلامآباد وارد کرده است؛ موضوعی که از سوی برخی مقامات امنیتی و دیپلماتیک پاکستان نیز تأیید شده بود.
در همین راستا، رحمتالله فیضان، معاون نمایندگی وزارت خارجه حکومت سرپرست افغانستان در هرات، به نقل از شیرافضل مروت از اعضای ارشد حزب تحریک انصاف پاکستان، اعلام کرده بود که پاکستان در حال حاضر نیز دو پایگاه نظامی در بلوچستان را در اختیار ایالات متحده قرار داده است؛ پایگاههایی که به گفته او در نزدیکی مرز افغانستان و ایران واقع شدهاند.
اکنون و در شرایطی که اسرائیل تجاوزات آشکاری را علیه ایران رقم زده است، حضور عالیترین فرمانده نظامی پاکستان در پایتخت نزدیکترین متحد تلآویو، پرسشهایی جدی را درباره سیاست راهبردی اسلامآباد در قبال منازعات منطقهای و نقش آن در تأمین منافع ایالات متحده در آسیا برمیانگیزد. این پرسش همچنان مطرح است که آیا پاکستان مجدداً در پی واگذاری پایگاههایی برای رصد و نفوذ نزدیکتر ایالات متحده در منطقه حساس آسیا است؟