اسلام‌آباد: به گزارش راز نیوز | مرکز مطالعات هوانوردی و امنیتی (CASS لاهور) در تاریخ 19 نوامبر 2025 نشستی تخصصی با عنوان «حقوق و تعهدات ایران در چارچوب رژیم عدم اشاعه هسته‌ای» برگزار کرد.

این نشست با حضور پژوهشگران، صاحب‌نظران و متخصصان حوزه امنیت و روابط بین‌الملل برگزار شد و مهیرا منیر، دستیار پژوهشی مرکز، سخنان افتتاحیه را ارائه داد.

در این نشست، سمیر علی‌خان، کارشناس برجسته امور هسته‌ای و راهبردی، به بررسی جامع حقوق قانونی ایران در نظام عدم اشاعه پرداخت. وی با اشاره به ماهیت معیوب معاهده NPT که قدرت‌های هسته‌ای P5 را در وضعیت انحصار قرار داده، تأکید کرد که ایران اساساً این معاهده را نقض نکرده، بلکه شکاف‌ها و ضعف‌های ساختاری آن را آشکار کرده است.

وی همچنین پیامدهای بلندمدت حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران را بررسی و بر ضرورت اصلاحات جدی در سازوکارهای بین‌المللی و اجرای منسجم هنجارهای حقوقی تأکید کرد.

در سخنان پایانی، عاصم سلیمان رئیس CASS لاهور، با اشاره به تشدید شکاف‌های ژئوپولیتیکی، چالش‌های پیش‌روی رژیم جهانی عدم اشاعه را «حیاتی» توصیف کرد.

او پایان‌یافتن مهلت برجام (JCPOA) در اکتبر 2025 را نقطه‌ای حساس دانست و تصریح کرد: «رژیم عدم اشاعه یک کالای عمومی جهانی است و بقای NPT مشروط به اجرای بی‌طرفانه، جهانی و مبتنی بر اراده سیاسی واقعی است.» نشست با پرسش و پاسخ تعاملی و استقبال شرکت‌کنندگان از ابتکار CASS پایان یافت.

موضع وزارت امور خارجه پاکستان درباره برنامه هسته‌ای ایران

در همین زمینه، طاهر اندرابی سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان در پاسخ به پرسشی درباره تنش‌های اخیر پیرامون پرونده هسته‌ای ایران، از جمله قطعنامه جدید شورای حکام آژانس و همچنین اظهارات امروز سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره «لغو توافق قاهره» و واکنش احتمالی تهران، موضع پاکستان را «شفاف و تغییرناپذیر» توصیف کرد.

وی با تأکید بر به‌رسمیت‌شناختن حق ایران برای غنی‌سازی هسته‌ای تا حدود مجاز در چارچوب حقوق بین‌الملل گفت: «موضع ما اصولی است: حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای و غنی‌سازی در حدود مقرر، حقی شناخته‌شده و مشروع است. ما همواره طرفدار دیپلماسی و گفت‌وگو و مخالف هرگونه اقدام تنش‌زا یا فشار از جمله تحریم و تهدید به اقدام نظامی بوده‌ایم.»

سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به سابقه حمایت پاکستان از برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت افزود: «پاکستان با حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران مخالف بوده و از تداوم چارچوب برجام حمایت کرده است. در سپتامبر، ما در شورای امنیت به پیش‌نویس روسیه برای تمدید قطعنامه 2231 رأی مثبت دادیم تا از فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک جلوگیری شود.»

اسلام‌آباد همچنین از پیش‌نویس ارائه‌شده توسط کره‌جنوبی – رئیس دوره‌ای شورای امنیت در همان ماه – که هدف آن تمدید مهلت اجرای قطعنامه 2231 بود، حمایت کرده است.

وی افزود: «ما خواستار رویکردهای غیرتقابلی، تعامل سازنده میان ایران، آمریکا و سه کشور اروپایی هستیم و همچنان با تحریم‌های یکجانبه و استفاده از زور مخالفیم.»

سخنگوی وزارت خارجه پاکستان درباره سفر اخیر مجید تخت‌روانچی معاون وزیر خارجه ایران به اسلام‌آباد نیز گفت: در این مذاکرات علاوه بر موضوعات دوجانبه، تحولات منطقه‌ای از جمله وضعیت افغانستان و تنش‌های فزاینده در روابط تهران–غرب نیز مورد بحث قرار گرفته است.

استقبال پاکستان از اعلام آمادگی ایران برای میانجی‌گری میان اسلام‌آباد و کابل

در ادامه تحولات مرتبط با روابط منطقه‌ای، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره گزارش‌های منتشرشده مبنی بر نقش روسیه، ایران و ترکیه در گفت‌وگوهای پشت‌پرده میان اسلام‌آباد و کابل اعلام کرد: کشورهای مختلفی پیشنهاد میانجی‌گری برای کاستن از تنش‌ها میان پاکستان و افغانستان ارائه کرده‌اند.

وی با تأکید بر رویکرد اصولی اسلام‌آباد گفت: «بسیاری از دولت‌های دوست و برادر پیشنهاد کمک و میانجی‌گری مطرح کرده‌اند و ما از این حمایت قدردانی می‌کنیم؛ با این حال، هنوز برای اظهار نظر درباره جزئیات یا تأیید هرگونه برنامه مشخص زود است.»

سخنگو یادآور شد که هفته گذشته نیز درباره نقش ایران در این زمینه پرسشی مطرح شده بود که پاسخ پاکستان روشن بوده است: «ما در اصل، از پیشنهاد ایران استقبال می‌کنیم، اما این رویکرد کلی و اصولی است و موضع رسمی و تفصیلی ما زمانی اعلام خواهد شد که موضوع در قالب مشخص و رسمی به پاکستان ارائه شود.»

وی تأکید کرد که هرگونه اقدام یا نقش میانجی‌گرانه تنها در صورتی قابل بررسی است که جزئیات فنی، سازوکار پیشنهادی و ابعاد همکاری به‌طور رسمی به دولت پاکستان منتقل شود.