اسلام آباد: به گزارش راز نیوز| نخست وزیر پاکستان در گفتگوی اختصاصی روز گذشته خود با شبکه خبری سی ان ان آمریکا در خصوص موضوعات مختلفی همچون مناسبات اسلام آباد-واشنگتن، تحولات افغانستان و وضعیت مردم این کشور، نقش پاکستان در همراهی با طالبان به اظهار نظر پرداخت.
عمران خان در این گفتگوی اختصاصی ابراز داشت: افغانستان در حال حاضر در دو راهی حساس تاریخ قرار گرفته است، دعای ما این است که بعد از گذشت 40 سال امنیت در این کشور برپا گردد و این تنها در صورتی امکان پذیر است که طالبان با همراه نمودن تمامی جناح ها به تشکیل دولت بپردازد. در غیر این صورت چنانچه طالبان در این زمینه با شکست مواجه گردد فاجعه بزرگ انسانی رخ خواهد داد.
وی افزود: آمریکا با هدف پایان تروریسم جهانی به افغانستان لشکر کشی نمود، در حال حاضر چنانچه عدم ثبات در افغانستان به وجود آید امکان تقویت مجدد تروریست ها در افغانستان و تبدیل این کشور به محل امن برای تروریست ها وجود خواهد داشت. ما امیدواریم و دعا میکنیم پس از گذشت 40 سال امنیت در این کشور برپا گردد اما نمی توان هیچگونه پیش بینی از اوضاع افغانستان داشت.
نخست وزیر پاکستان خاطرنشان کرد: زمانی که حزب ما پس از گذشت 22 سال از اپوزیسیون خارج گردید و بر سر قدرت آمد ما به شدت تحت فشار قرار داشتیم تا آن دسته از افرادی که در این 22 سال با ما همراهی داشتند را در دولت خود شامل کنیم و این حق مسلم آنان است، بنابر این می توانم مشکلات و دغدغه افرادی که با طالبان مواجه هستند را درک می کنم، اما به اعتقاد من تا زمانی که یک دولت ائتلافی در افغانستان تشکیل نگردد، امنیت و ثبات به این کشور بازنخواهد گشت، زیرا جمعیت افغانستان متشکل از قومیت ها و نژادهای مختلف می باشد، حدود 44 الی 50 درصد این کشور را پشتون ها تشکیل می دهند و علاوه بر آن قومیت های تاجیک، هزاره و ازبک نیز در افغانستان حضور دارند، بنابراین تا زمانی که دولت ائتلافی به روی کار نیاید اوضاع این کشور تحت کنترل نخواهد بود.
عمران خان در پاسخ به سوالی تصریح کرد: به تاریخ 74 ساله پاکستان بنگرید ما در ابتدا مجبور شدیم از نظام استعماری آموزشی رهایی یابیم، نظامی که بر اساس آن آموزش تنها حق طبقات اشراف جامعه بود. ما برای رهایی از این نظام در تلاش بودیم که در آن طبقات بالای جامعه از آموزش متوسط زبان انگلیسی برخوردار بودند و دیگر اقشار جامعه نیز تنها مجاز به دریافت آموزش متوسط زبان اردو بودند که این منجر به ایجاد اختلاف طبقاتی در سطح جامعه می گردید.
وی گفت: ما برای نخستین مرتبه در تاریخ برنامه درسی واحد برای تمام کشور را ارائه کردیم، نظام استعماری آموزشی منجر به ایجاد بردگی فکری می شود، این وضعیت حتی از بردگی جسمی نیز بدتر است.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص اظهارات پیشین وی در قبال آزادی افغانستان اظهار داشت: افغانستان اکنون به آزادی دست یافته است، زمانی که بریتانیا خاک افغانستان را ترک کرد برای این کشور آزادی بود، زمانی که روس ها افغانستان را رها کردند این کشور به آزادی دست یافت و اکنون که آمریکا نیز از این کشور خارج شده است من باید چه کلماتی را به زبان بیاورم.
نخست وزیر پاکستان با بیان اینکه دولت موقت افغانستان خواهان اعطای حقوق زنان بر اساس سیاست های خود است گفت: آنان تاکنون عفو عمومی در این کشور را صادر کرده و صراحتا اعلام داشته اند که خواهان پذیرش بین المللی هستند، آنان در حکومت پیشین خود از سال 1996 تا 2001 میلادی برای به رسمیت شناخته شدن از سوی جامعه جهانی تلاش نکردند، اکنون باید آنان را در این زمینه تشویق کنیم.
وی افزود: در این زمینه سوء تفاهمی وجود دارد که می توان از خارج از افغانستان این کشور را کنترل و مدیریت کرد، تاریخ نشان داده است مردم افغانستان هیچگاه دولت دست نشانده را برنتابیده و هرگز از آن حمایت نکرده اند، این تصور از سوی مردم این کشور قابل پذیرش نیست، بنابراین به جای آنکه به فکر نحوه کنترل و مدیریت افغانستان در خارج از این کشور باشیم باید آنان را پشتیبانی و همراهی کنیم.
عمران خان در پاسخ به یک سوال گفت: چنانچه شرایط موجود در زمان خروج اتحاد جماهیر شوروی از افغانستان در سال 1989 را با خروج نظامیان آمریکایی از این کشور مقایسه کنیم مشاهده خواهیم کرد در آن زمان بیش از 200 هزار شهروند افغان در جریان درگیری ها کشته شدند، اشرف غنی با در نظر گرفتن تمامی شرایط و به منظور جلوگیری از آغاز جنگ و خونریزی به ترک افغانستان روی آورد.
وی افزود: ما نگران آن بودیم پس از خروج آمریکا شاهد جنگ و مناقشه داخلی در افغانستان باشیم، سرویس های اطلاعاتی ما گزارش دادند که طالبان قادر به اشغال تمام مناطق افغانستان نیست و چنانچه آنان برای به کنترل درآوردن تمام افغانستان به استفاده از گزینه نظامی و لشکرکشی روی بیاورند این کشور به محل جنگ داخلی طولانی تبدیل خواهد گشت و این موضوعی بود که نگرانی های را برانگیخت زیرا در این شرایط بیش از همه پاکستان متحمل خسارت می گشت.
نخست وزیر پاکستان تاکید نمود در شرایط فعلی جامعه جهانی باید به طالبان مهلت دهد، این تصور اشتباهی است که کسی خارج از افغانستان حقوق زنان را به آنان اعطا کند، زنان افغانستان قوی هستند به آنان مهلت دهید تا حقوق خود را کسب کنند.
عمران خان در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص انتقادات مربوط به خروج آمریکا از افغانستان و خطرات ناشی از آن برای امنیت ملی پاکستان تصریح کرد: پس از سال 2006 ما متوجه شدیم که اکنون افغانستان به باتلاقی برای آمریکا تبدیل شده است، در سال 2008 زمانی که به آمریکا رفتم با سناتو جو بایدن، سناتور جان کری و سناتور هری رد دیدار نمودم، من در سخنرانی های خود در اتاق های فکر مختلف در آمریکا تلاش نمودم این نکته را به آنان القا کنم بر اساس تاریخ افغانستان آنچه که آمریکا از طریق گزینه نظامی به دنبال آن در این کشور می باشد دست نیافتنی است و آنان در آنجا به بن بست خواهند رسید.
وی افزود: فرمانده ارتش ما در سفر سال 2010 خود به آمریکا تلاش نمود این موضوع را به باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا بفهماند که در افغانستان به موفقیت نخواهند رسید و ارتش افغانستان نیز از توانایی و مهارت لازم برخوردار نیست و پس از خروج آمریکا از افغانستان توان و قوت خود را از دست خواهد داد، ما از ابتدا آنان را از این موضوع مطلع ساختیم. زمانی که 150 هزار نیروی آمریکایی در افغانستان حضور داشتند باید روند صلح افغانستان و مذاکره با طالبان آغاز می شد.
نخست وزیر پاکستان در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه خبری سی ان ان در خصوص عدم گفتگو با رئیس جمهور آمریکا ابراز داشت: این موضوع باید از رئیس جمهور آمریکا پرسیده شود که چرا تاکنون وی فرصت لازم برای تماس تلفنی را نداشته است، من شنیده ام که تمامی این سوالات از بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در سنای این کشور پرسیده شده است.
وی گفت: من می خواهیم بگویم و امیدوارم که سیاستمداران آمریکایی نیز به این نکته توجه کنند پاکستان کشوری دارای اهمیت بالا در منطقه است، نه برای اینکه ما با آمریکا همراهی نمودیم، ما پس از واقعه 11 سپتامبر متحد آمریکا در جنگ افغانستان شدیم، در برهه ای از زمان ما 50 گروه مختلف تروریستی مواجه شدیم و این گروه ها پاکستان را اهداف عملیات های خود قرار دادند، در دهه 80 میلادی پاکستان در جنگ علیه اتحاد جماهیر شوروی به عضویت متحدان آمریکا درآمد، ما به آموزش مجاهدان در افغانستان پرداختیم که بسیاری از آنان از اعضای القاعده و مجاهدان طالبان بودند، ما به آنان القا نمودیم که مبارزه علیه اشغال خارجی یک فریضه مقدس است و جهاد آنان جنگ مقدس است.
عمران خان خاطرنشان کرد: پس از یازده سپتامبر آمریکا برای حضور خود در افغانستان به ما نیاز داشت و خواستار همکاری اسلام آباد در این زمینه شد، در آن زمان بسیاری بر این عقیده بودند که پس از پایان جنگ 1989 میلادی ما به حال خود رها شدیم و آمریکا پس از این جنگ تحریم های متعددی را علیه پاکستان اعمال نمود.
وی گفت: در سال 2001 میلادی جورج بوش خواستار همراهی پاکستان با واشنگتن شد و اعلام داشت زین پس پاکستان را تنها نخواهیم گذاشت و پاکستان در جنگ آمریکا مشارکت نمود، آیا من در آن زمان نخست وزیر بودم؟ افرادی که مجاهد خوانده می شدند اکنون به عنوان تروریست معرفی میشوند، دلیل آن حمله آمریکا به افغانستان بود، این امر باعث گردید مجاهدان به مخالفت با ما بپردازند و حس قومیت گرایی پشتون های موجود در مناطق قبایلی نشین مرزی ما برانگیخته شد، همبستگی آنان با طالبان نه بر اساس عقاید مذهبی بلکه بر اساس قومیت پشتون بود.
نخست وزیر پاکستان خاطرنشان کرد: ما می خواهیم به مردم خود خبر دهیم که پشتون ها بر اساس قومیت گرایی خود به مخالفت با ارتش پاکستان پرداختند و گروه های جهادی نیز مخالف ما شدند، ما برای انجام عملیات نظامی در مناطق مسکونی شهری تلاش نمودیم که خسارت های گسترده ای را به همراه داشت. علاوه بر این آمریکا 480 مرتبه به حملات پهپادی علیه پاکستان پرداخت و این نخستین مرتبه بود که کشوری متحد خود را هدف قرار می دهد. ما علی رغم دارا بودن ارتش منظم و بهترین سازمان های اطلاعاتی 80 هزار نفر از افراد خود را از دست دادیم، با وجود تمامی این قربانی ها حتی یک کلمه در تقدیر از ما به زبان نیاورده شد و صرفا اتهاماتی علیه ما مطرح شد.
وی گفت: دولت پیشین افغانستان خواستار نقش آفرینی پاکستان در جنگ داخل این کشور بود، پاکستان به دلیل متحد بودن آمریکا شاهد حملات گسترده ای علیه خود بود و آنان تصور می کردند که اکنون ما برای مبارزه با طالبان وارد میدان خواهیم شد.
عمران خان در پاسخ به سوالی در خصوص اتهامات وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر پشتیبانی و ارتباط سازمان اطلاعات پاکستان(ISI) با شبکه تروریستی حقانی خاطرنشان کرد: این ناشی از بی اطلاعی کامل است، آمریکا نتوانسته است متوجه شود که شبکه حقانی چیست، من به شما می گویم که در واقع حقانی یک قبیله است که در افغانستان سکونت دارد، همه آن را گروه تروریستی خواندند، آیا آنان حقیقت قبیله حقانی را می دانند؟ متوجه نمودن آنان(آمریکایی ها) بسیار ضروری است و ما برای آن در تلاش هستیم. این قبیله 40 سال قبل علیه اتحاد جماهیر شوروی به مبارزه پرداخت، از میان 5 میلیون مهاجر افغان که به پاکستان آمدند تعدادی اعضای قبیله حقانی حضور داشتند که سابقه مبارزه علیه اتحاد جماهیر شوروی را داشتند.
وی گفت: در حال حاضر نیز 3 میلیون مهاجر افغان در اردوگاه های مهاجرین در پاکستان حضور دارند، ما متهم به ایجاد پناهگاه های امن برای تروریست ها هستیم، به ما بگویید که مناطق هم مرز پاکستان با افغانستان توسط پهپادهای آمریکایی مورد رصد قرار می گرفت، اگر پهپادهای آمریکایی می توانند 480 مورد حمله علیه متحد خود انجام دهند بنابراین نسبت به پناهگاه های امن نیز باید آگاهی داشته باشند.
نخست وزیر پاکستان تصریح کرد: بسیاری از اعضای خاندان حقانی در اردوگاه های مهاجران در پاکستان به دنیا آمدند، چگونه ممکن است از میان 3 میلیون افراد موجود در این اردوگاه ها بتوان تشخیص داد که با طالبان در ارتباط هستند؟
وی در پاسخ به سوالی در زمینه تامین مالی طالبان اظهار داشت: بودجه ما برای 220 میلیون پاکستانی رقمی معادل 50 میلیارد دلار است در حالی که آمریکا روزانه 300 میلیون دلار هزینه می کرد و برای جنگ افغانستان 2 تریلیون دلار صرف نمود. آیا ما توانایی تامین بودجه برای جنگ دیگری را داریم؟ ما حتی هزینه های خود را به سختی تامین می کنیم.
عمران خان در خصوص سوالی مبنی بر حضور اسامه بن لادن در پاکستان گفت: من پیش از این نیز ژنرال پرویز مشرف را در این زمینه متهم دانستم، او نباید در این جنگ مشارکت می کرد، روابط میان دولت ها بر اساس منافع متقابل می باشد، دولت طالبان حامی پاکستان بود و ما برای آنکه کابل به دولت حامی هند تبدیل نشود از آمریکا حمایت نکردیم. اما متاسفانه این اقدام ژنرال مشرف برخلاف منافع پاکستان بود زیرا در نتیجه اقدام وی ما شاهد جنگ داخلی بودیم و پشتون ها و افراد هم سو با مجاهدان ما را هدف حملات خود قرار دادند.
وی افزود: ژنرال مشرف به دنبال جلب توجه آمریکا بود و بر همین اساس در حمایت از آمریکا بر خلاف منافع پاکستان گام برداشت، متاسفانه دو تن از رهبران باهوش ما که دارای میلیاردها روپیه دارایی در خارج از کشور بودند هیچگاه نتوانستند از منافع پاکستان دفاع کنند، 80 هزار شهروند پاکستانی به دلیل حضور در جنگ آمریکا در منطقه جان خود را از دست دادند، با این وجود ما را به رویکرد دوگانه متهم می کنند در حالی که پاکستان تنها برای نجات خود تلاش می کرد، اگر ما ارتش منظم و سازمان اطلاعاتی خبره را دارا نبودیم اکنون به نابودی کشیده می شدیم. از یک سو آمریکا ما را هدف حملات پهپادی خود قرار داده بود و از سوی دیگر وی در حال مبارزه با جنگجویان بود، هزینه های ناشی از حملات پهپادی آمریکا را پاکستان متحمل گردید، در کنار همه اینها آمریکایی در تلاش بودند تا با طالبان افغانستان که هیچگاه علیه ما حمله نکرده اند وارد جنگ شویم.
وی گفت: کاش من در آن هنگام زمام قدرت را دست داشتم و صراحتا به آمریکایی ها اعلام می کردم که ما علیه آنان(طالبان) به عملیات نظامی نخواهیم پرداخت، زیرا وظیفه من حفاظت از مردمان سرزمینم است، من نمی توانم برای حضور در جنگ کشور ثالث کشور خود را به نابودی بکشانم.
عمران خان خاطرنشان کرد: وظیفه سازمان های اطلاعاتی برقراری ارتباط با همه است، سی آی ای آمریکا باید با طالبان به گفتگو بپردازد و این وظیفه یک نهاد اطلاعاتی است. سوالی که مطرح می شود این است زمانی که طالبان پاکستان، اسلام آباد را هدف حملات خود قرار داده بود، آیا پاکستان توانایی لازم برای مقابله نظامی با طالبان را داشت؟ دو حمله انتحاری علیه ژنرال مشرف صورت گرفت زیرا در آن زمان افراد هم فکر با مجاهدان در ارتش حضور داشتند، طالبان پاکستان بینظیر بوتو را به قتل رساند زیرا وی را به عنوان شریک آمریکا می پنداشتند، آیا در این شرایط پاکستان می توانست با طالبان وارد درگیری شود.
وی افزود: رهبران و مقامات ما باید صراحتا به آمریکا اعلام می کردند که قادر به انجام چه کارهایی هستند و از انجام کدام اقدامات معذورند، ما بدلیل سران ضعیف و فاسد متحمل خسارت های گسترده ای شدیم، این افراد قادر به مقاومت مقابل آمریکا نبودند.
نخست وزیر پاکستان در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: مواضع من همان نظریه پاکستان است، ما معتقدیم که توافق و تشکیل دولت ائتلافی می تواند به بهبود اوضاع در افغانستان کمک نماید، به من بگویید آیا در حال حاضر گزینه ای دیگر نیز وجود دارد، اگر از دولت فعلی افغانستان حمایت نکنیم و مردم این کشور را همراهی نکنیم؟ این مسئله نه مربوط به طالبان بلکه مرتبط با مردم افغانستان است، ما و جامعه جهانی به جز همراهی و پشتیبانی از آنان هیچ گزینه دیگری نداریم.
عمران خان در پاسخ سوالی در خصوص مقاله وی در نشریه واشنگتن پست با موضوع افغانستان گفت: پاکستان در دهه 90 میلادی به حمایت از یک گروه افغان پرداخت که باعث گردید گروه های اتحاد شمالی افغانستان و احمد شاه محسود پاکستان را دشمن خود پنداشتند، این اشتباه بزرگی بود، پاکستان نباید حامی هیچ گروهی در آنجا باشد. به اعتقاد من مردم افغان را نمی توان از خارج کنترل کرد بنابراین هر دولتی که به روی کار آمد باید با آن توافق نمود.
وی افزود: دولت من با برادران احمد شاه محسود ارتباط گرفت و از آن برای سفر به پاکستان دعوت به عمل آورد، ما سعی نمودیم به قومیت های مختلف هزاره، ازبک و تاجیک متقاعد کنیم سیاست های ما نسبت به گذشته تغییر یافته است و اکنون هیچ گروهی در افغانستان مورد حمایت ما قرار نخواهد گرفت.
نخست وزیر پاکستان در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان در خصوص فراهم نمودن پهپاد در پنجشیر در حمایت از طالبان گفت: ما نیز از این خبر شوکه شدیم و از آنچه که در افغانستان در حال وقوع است دچار حیرت شدیم. سازمان های اطلاعاتی ما گزارش دادند که پس از خروج آمریکا دولت کابل می تواند تا چند ماه پابرجا بماند اما بالاخره منحل خواهد شد، در حالی که طبق گزارش سازمان های ما طالبان قادر به کنترل تمام افغانستان نخواهد بود.
وی تصریح کرد: طبق گزارشات طالبان می تواند مناطق پشتون نشین را تحت کنترل خود درآورد که تقریبا نیمی از افغانستان را شامل می شود و سپس جنگ داخلی در آنجا آغاز می شود. بر همین اساس ما تمام تلاش خود را به کار بستیم تا با رهبران طالبان و ملا برادر معاون نخست وزیر افغانستان وارد گفتگو شویم، ما تلاش بسیاری کردیم تا آنان را متقاعد کنیم که از به کنترل درآوردن افغانستان از طریق لشکرکشی خودداری کنند و یک دولت موتلفه تشکیل دهند.
عمران خان در خصوص روابط پاکستان و آمریکا خاطرنشان کرد: متاسفانه در زمان اشغال افغانستان توسط آمریکا روابط ما با این کشور چندان مناسب نبود، آمریکا معتقد بود که در حال ارائه کمک مالی به پاکستان است، آمریکا 9 میلیارد دلار به عنوان کمک غیر نظامی و 11 میلیارد دلار به عنوان کمک نظامی به ما پرداخت کرد.
وی افزود: در واقع ما به عنوان یک سلاح اجاره ای بودیم، من معتقدم سران پاکستان نتوانستند بر اساس خواست مردم گام بردارند، مردم می گویند ما به دلیل همکاری با آمریکا شاهد وقایع گسترده تروریستی بودیم که در نتیجه آن بینظیر بوتو نیز به قتل رسید. از سوی دیگر اقتصاد ما نیز تحت تاثیر قرار گرفت و ما متحمل بیش از 150 میلیارد دلار ضرر مالی شدیم. ایالات متحده تصور می کرد که ما می توانیم در دستیابی به پیروزی در جنگ افغانستان به آن کمک نماییم، کاری که ما هرگز نمی توانستیم انجام دهیم. بر همین اساس روابط ما همواره دچار تنش بود که تنها دلیل آن عدم اعتماد میان دو کشور بود.
عمران خان گفت: ما خواهان روابطی با آمریکا همانند روابط این کشور با هند هستیم، ما نمی خواهیم روابطی را داشته باشیم که هزینه های جنگ را بپردازند، ما خواهان روابط عادی با آمریکا هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در زمینه خروج آمریکا از افغانستان جو بایدن مورد اتهام قرار گرفته است، اما من معتقدم اقدام وی در این زمینه مناسب و درست بود، روابط ما با آمریکا نباید در گرو یک تماس تلفنی باشد بلکه باید همه جانبه و گسترده باشد.
نخست وزیر پاکستان در بخش دیگری از اظهارات خود در خصوص روابط پاکستان و چین خاطرنشان کرد: پاکستان دارای روابط 70 ساله مستحکم با چین است، پاکستان در سال 1970 میلادی برای برقراری روابط میان آمریکا و چین به ایفای نقش پرداخت، مناسبات ما با چین هیچ ارتباطی با روابطمان ایالات متحده ندارد.
وی گفت: پس از پایان دولت حامی پاکستان در کابل، دولتی در این کشور به روی کار آمد که حافظ منافع هند بود و هند از طریق این کشور حملات مختلف تروریستی در پاکستان را به انجام رساند، آنها برای گسترش تروریسم در پاکستان به حمایت از طالبان پاکستان و تروریست های بلوچ پرداختند، حمله اخیر تروریستی به شهروندان چینی در پاکستان با حمایت و پشتیبانی هند صورت گرفت.
نخست وزیر پاکستان ابراز داشت: پاکستان علی رغم آنکه 7 برابر کوچکتر از همسایه شرقی خود بود اما توانست 3 جنگ مختلف علیه هند را به سرانجام برساند، پاکستان به طول 2 هزار و 600 کیلومتر دارای مرز مشترک با افغانستان است و در صورت به روی کار آمدن دولت حامی هند در کابل، نگرانی های گسترده ای برای امنیت پاکستان به وجود خواهد آمد و ما از دو جانب تحت خطر قرار داشتیم.
عمران خان افزود: چین همواره در برهه های حساس در کنار پاکستان حضور داشته است، چین از جمله کشورهایی است که پاکستان دارای روابط دوستانه با آنان است.
